Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERVE SABUNCU
Danışman: Yasemin Şahan
Özet:Turp (Raphanus sativus L.), Raphanus cinsi ve Brassicaceae familyasına dahil, başlıca Çin, Japonya, Güney Asya'da yaygın olarak tüketimi yapılan ve besin içeriği zengin bir kök sebzedir. Turp, birçok farklı türde (fındık, kırmızı, beyaz, bayır), ebat ve renklerde bulunabilmektedir. Ülkemizde de genel olarak, sebze olarak tüketiminin yanında turp (Raphanus sativus L.), bileşiminde yer alan fitokimyasallar nedeniyle alternatif tıpta da sıklıkla kullanılmaktadır. Turpun başlıca besin içeriğini oluşturan unsurlar; diyet lif, C vitamini, protein ve kükürt bileşikleridir. Turpların bileşiminde yer alan fitokimyasallar, turp tipleri arasında farklılık gösterebildiği gibi yetiştirilme şartları, toprak yapısı, iklim koşulları, hasat zamanı gibi birçok faktöre bağlı olarak da değişkenlik gösterebilmektedir. Bu nedenle bu çalışmada Türkiye'nin 5 farklı lokasyonda (Bursa-Gürsu, Bursa-Orhaneli, Konya, Osmaniye, Antalya) yetiştirilmiş, her bölgeden 6 farklı turp çeşidi (Bayır, kestane, japon, fındık, çin, beyaz turp) örneklerinin kimyasal özellikleri (kurumadde, kül, titre edilebilir asitlik, pH), antioksidan kapasiteleri, toplam fenol içerikleri ve antioksidan özelliklerin biyoalınabilirliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca turpların toplam fenol içeriği ve antioksidan kapasitelerinin saptanmasında iki farklı ekstraksiyon yöntemi (ekstrakte ve hidrolize fraksiyon) uygulanmıştır. Antioksidan kapasitenin belirlenmesi amacıyla 3 farklı antioksidan kapasite belirleme metodu (ABTS, CUPRAC, DPPH), toplam fenol içeriğinin belirlenmesi için Folin-Ciocalteau yöntemi kullanılmıştır. Ayrıca turp örneklerinin biyoalınabilirliklerinin belirlenmesi için laboratuvar ortamında yapay bir mide-bağırsak sistemi oluşturularak in-vitro enzimatik ekstraksiyon metodu uygulanmıştır. Sonuç olarak turp örneklerinin toplam fenol içeriği ve antioksidan kapasitelerinin bölge ve türe bağlı olarak değişkenlik gösterdiği tespit edilmiştir. Elde edilen veriler istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Özellikle antioksidan özelliği ve biyoalınabilirliği yüksek olan turp tiplerinin, günlük diyetlerde yer alması ile insan sağlığı üzerinde olumlu etkiler gösterebileceği belirlenmiştir.