Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FUNDA TURHAN
Danışman: MUHARREM ERSİN KUŞDİL
Özet:Liderlik sürecinin anlaşılmasına yönelik pek çok kuram ortaya atılmışsa da, "bireylerin neden lider olmak istedikleri" sorusu çoğunlukla yanıtsız kalmıştır. Bu çalışma, bu soruyu yanıtlamaya yönelik bir çabayla Chan ve Drasgow (2001)tarafından oluşturulan Liderlik Motivasyonu Ölçeği'nin Türkçe'ye kazandırılması, liderlik motivasyonlarının bireysel değerler ile ilişkilerinin araştırılması ve liderlik motivasyonlarının sosyal gruplara katılma ve liderlik etme isteği üzerindeki yordayıcı etkisinin belirlenmesi amaçlarını taşımaktadır. Araştırma kapsamında Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi'nde öğrenim görmekte olan 497 öğrenciden veri toplanmıştır. Liderlik Motivasyonları Ölçeği'nin test-tekrar test güvenilirliği için bu katılımcılardan 200'ü yaklaşık 3-4 hafta sonra tekrar davet edilmişlerdir. Yapılan faktör analizi sonucunda 6 madde ölçekten çıkartılmış; orijinal çalışmada olduğu gibi, duyuşsal-kimlik, çıkarsız ve sosyal-normatif olmak üzere üç liderlik motivasyonu faktörü bulunmuştur. Analiz sonuçları, faktörlerin iç tutarlılıklarının ve test-tekrar-test korelasyonlarının yeterli olduğunu göstermektedir. Bireysel değerler ile liderlik motivasyonları arasındaki ilişkiler regresyon ve korelasyon analizleri ile incelenmiş ve başta özgenişletim olmak üzere, tüm ana değer boyutları ile liderlik motivasyonları arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Kümeleme analizi sonuçları, çalışmada kullanılan grup tiplerinin "yakınlık grupları, kimlik grupları, geçici gruplar, birincil zayıf bağlantı grupları ve ikincil zayıf bağlantı grupları" olmak üzere beş kümeiçinde sınıflandırılabileceğini göstermiştir. Hiyerarşik regresyon analizleri, bireylerin beş ayrı grup türüne katılım isteklerinin yordanmasında her üç liderlik motivasyonunda değişen ölçülerde etkili olduğuna işaret ederken, lider olma isteğinin yordanmasında duyuşsal-kimlik liderlik motivasyonunun daha belirleyici olduğunu ortaya koymuştur. Analizler, beş ayrı grup türünde katılım isteğinin değer yönelimlerine kıyasla grup özellikleri, liderlik etme isteğinin ise grup özelliklerine kıyasla bireysel değerler ve dindarlık değişkenleri tarafından daha fazla açıklandığını göstermektedir. Ayrıca, kız öğrencilerin gruplara katılma, erkek öğrencilerin ise gruplara liderlik etme isteklerinin daha fazla olduğu saptanmıştır. Bulgular literatürdeki çalışmaların sonuçlarıyla karşılaştırılmış, çalışmaların kısıtlılıkları değerlendirilmiş ve gelecekteki çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.