Orta Doğu'daki güvenlik sorunlarının bölgesel güvenlik yapılanmasına etkisinin analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HASAN YİĞİT

Danışman: CAFER TAYYAR ARI

Özet:

Bu çalışmada Orta Doğu bölgesinin güvenliği, uluslararası ilişkiler teorilerinin temel parametreleri altında analizi yapılmaya çalışılmıştır. Bölge sahip olduğu jeopolitik konumu, yer altı ve yer üstü kaynakları, din, etnisite ve kültürel pozisyonu ile dünya siyasi tarihinde her daim önemli bir yere sahip olmuştur. Bu bağlamda bilinen dünya tarihinde en fazla medeniyete ev sahipliği yapan bölge, insanlığın medeniyet beşiği olmuştur. Çalışmada ilk olarak güvenlik kavramının teorik altyapısı incelenmiş, uluslararası ilişkiler kuramlarının güvenliğe bakış açıları verilmeye çalışılmıştır. Orta Doğu bölgesinde güvenliğin farklı dönemlerde farklı teorilerin çizdiği çizgiye yaklaştığını söyleyebiliriz. Bölgenin sosyo-politik, ekonomik, etnik ve kültürel yapısını göz önüne aldığımızda herhangi bir uluslararası ilişkiler kuramının iddia ettiği güvenlik yaklaşımının uzun süreli olarak bölgede uygulanamadığını görmekteyiz. Dini, siyasi, ekonomik, etnik ve kültürel yönden homojen bir yapı sergileyemeyen bölge, üzerinde en fazla acı ve mutluluğun yaşandığı bölge olmuştur. Bu bağlamda bölge bazı yazarlarca kaynayan kazan, küresel güçlerin satranç tahtası, ateş çemberi gibi tabirlerle ifade edilmiştir. Çalışmada ayrıca Orta Doğu bölgesinde var olan güvensizliğin temel saikleri neden-sonuç ilişkisi içerisinde verilmeye çalışılmış, bölgenin geleceği hakkında öngörüler yapılmaya çalışılmıştır.