Katı atık aktarma istasyonlarında yaşam döngüsü değerlendirmesi: Bursa batı bölgesi örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ, ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Burak Öner

Danışman: Sevil Çalışkan Eleren

Özet:

Aktarma istasyonlarının, kentsel katı atık yönetimine entegrasyonunun öncelikli amacı, evsel atıkların bertaraf tesislerine taşıma maliyetini azaltmaktır. Bunun yanı sıra aktarma istasyonlarının kurulması ile araçlara bağlı hava emisyonları düşürülmekte, yakıt tasarrufu sağlanmakta, trafik yükü ortadan kaldırılmakta ve araç bakım onarım maliyetleri düşmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, Bursa Mustafakemalpaşa ilçesi sınırlarında yer alan Bursa Batı Bölgesi Katı Atık Aktarma İstasyonu'nun hizmet ettiği ilçelerden evsel nitelikli katı atıkların toplanma ve taşınması, aktarma istasyonun işletimi ve atıkların nihai depolama alanına aktarılması işlemi sırasında oluşabilecek çevresel yükleri Yaşam Döngüsü Analizi (YDA) ile değerlendirmektir. Çalışma YDA ile bir yıllık toplam aktarma istasyonuna getirilen ve aktarılan katı atık miktarı ile gerçekleştirilmiştir. SimaPro yazılımı ReCipe Endpoint ve TRACI 2 metotları kullanılarak aktarma istasyonunun mevcut hali ile işletilmesi (Mevcut), aktarma istasyonunun olmaması (Senaryo 1) ve aktarma istasyonunun farklı konumda olması (Senaryo 2) durumlarının insan sağlığı, çevre sağlığı ve kaynak kullanımı üzerinde etkileri karşılaştırılıp, en uygun senaryo belirlenmiştir. ReCipe Endpoint ve TRACI 2 metotları benzer sonuçlar vermiş olup, aktarma istasyonunun mevcut işletilmesi halinde Karacabey ilçesinin, Senaryo 1 ve Senaryo 2 durumlarında ise Mustafakemalpaşa ilçesinin çevre sağlığına, insan sağlığına ve kaynak kullanımına zararının daha fazla olduğu ortaya çıkmıştır. ReCipe Endpoint metoduna göre Senaryo 1 mevcut durum ile karşılaştırıldığında insan sağlığı, ekosistem sağlığı ve kaynak kullanımına etkileri sırası ile %193,33, %200,47 ve %201,38'lik etki artışına neden olmuştur. Senaryo 2 durumunda ise insan sağlığına, ekosistem sağlığına ve kaynak kullanımına etkileri ise sırasıyla %2,80, %2,37 ve %2,56 oranında azalma göstermiştir. TRACI 2 metoduna göre senaryolar mevcut durum ile karşılaştırıldığında, Senaryo 1 insan ve çevre sağlığı üzerinde %204 oranında artışa neden olurken, Senaryo 2 durumunda %2,35 oranında azalma görülmüştür. Senaryo 1 mevcut durum ile karşılaştırıldığında, TRACI 2 metodunda yer alan, çevre ve insan sağlığını etkileyen SO2, CO, VOC, CO2, NOx, CH4 ve PM10'u içeren toplam kirletici miktarında 26 598,04 g artışa neden olurken, bu miktar Senaryo 2 durumunda ise 244,87 g azalış göstermiştir.