Refah iktisadı bağlamında optimal vergi arayışı: Türkiye örneği


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ebru Karaş

Danışman: UFUK SELEN

Özet:

Normatif iktisat içerisinde yer alan refah iktisadı, sosyal refahı en üst düzeye çıkaracak politika önerileri geliştiren bir bilim dalıdır. Refah iktisadı, kaynak dağılımında etkinlik ve kaynak dağılımında adalet unsurlarını toplumsal refahın belirleyicisi olarak kabul etmekte olup, etkin kaynak dağılımının ve adil bölüşümün nasıl olması gerektiğini araştırmaktadır. Sosyal refahın belirleyicileri kabul edilen etkinlik ve adalet arasında mutlak bir ikame ilişkisi söz konusudur. Etkinliğin sağlanmasına yönelik geliştirilen politikalar, adaletin arka planda kalmasına neden olurken, adaletin tesisine yönelik geliştirilen politikalar ise etkinliğin arka planda kalmasına neden olmaktadır. Bu nedenle refah iktisadı bu iki kriter arasında toplum tarafından kabul edilebilir bir denge kurmaya çalışmaktadır. Refah iktisadından hareketle, vergilemeye ilişkin etkinlik ve adalet arasındaki bu denge arayışı, optimal vergileme kapsamında sistematize edilmektedir. Optimal vergilemeyle toplumun vergilemeye ilişkin tercihleri belirlenmeye çalışılmaktadır. Yani, optimal vergileme arayışları kapsamında, toplum refahına uygun bir vergilemenin nasıl olması gerektiği araştırılmaktadır. Toplumun vergilemeye ilişkin tercihini en iyi şekilde ortaya koymaya çalışan optimal vergileme, sosyal refahın en üst düzeyde sağlanmasına hizmet etmektedir. Bahsi geçen bu bilgiler doğrultusunda çalışmanın amacını; vergilemeye ilişkin toplum tercihlerinin belirlenmesi ve adalet, etkinlik ve optimal vergilemenin sosyal refah üzerindeki etkisinin tespit edilmesi oluşturmaktadır. Çalışmanın amacından hareketle, Türkiye özelinde bir araştırma yapılmıştır. Bu araştırma kapsamında anket yönteminden faydalanılmış ve 1200 örneklem sayısına ulaşılmıştır. Anket yönteminden elde edilen veriler SPSS paket programı yardımıyla istatistiksel analizlere dahil edilmiştir. Bu kapsamda ilk olarak ölçeğe ilişkin güvenilirlik ve faktör analizi yapılmıştır. Devamında farklılık testleri, korelasyon ve regresyon analizi yapılmıştır. Yapılan analizlerden hareketle toplumun optimal vergilemeye ilişkin tercihinin adalet temelli vergileme yönünde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca araştırma kapsamında sosyal refahın optimal vergileme aracılığıyla artırılabileceği tespit edilmiştir