Kentte ve köyde yaşamakta olan 7-9 yaş çocuklarının bellek ve yönetici işlevlerinin karşılaştırılması

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2004

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Süleyman Çelik

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu araştırmada kentte ve köyde yaşamakta olan 7-9 yaş çocuklarının bellek ve yönetici işlevleri karşılaştırılmıştır. Örneklem grubu kent merkezinde ve bu kente bağlı bir köyde okumakta olan 7-9 yaş çocuklarından seçilmiştir (n = 64). Çocukların bellek işlevlerini ölçebilmek amacıyla Çocuklar İçin Bellek Ölçeği (ÇBÖ), yönetici işlevleri ölçebilmek amacıyla da Çocuklar İçin Kategori Testi (ÇKT) kullanılmıştır. Bunun yanı sıra genel entelektüel düzeyin test performanslarım etkileyip etkilemediğini görebilmek amacıyla Raven Standart Progresif Matrisler Testi uygulanmıştır. Genel olarak bulgular, kentte yaşayan çocukların köydeki yaşıtlarından daha iyi bellek performansları gösterdikleri yönündedir. Sadece görsel bellek alarum ölçen alt testlerden yüz tanıma ve nokta yerleştirme bölümlerinde anlamlı farklar bulunamamıştır. Sözel bellek alanını ölçen bütün alt testlerde ise kent grubu, köy grubundan daha iyi bir performans sergilemiştir. Bulgular özellikle sözel bellek alanında kent grubunun daha iyi düzeyde olduğunu ortaya koymaktadır. Yaşlar arasında farklılaşma ise en belirgin olarak 7 yaşta görülmektedir. 8 ve 9 yaş çocuklarında gruplar arası farklar sadece birkaç alt testte belirginken, 7 yaş çocuklarında kent ve köy farkı daha belirgindir. Yönetici işlevlerde de kentteki çocukların köydeki çocuklardan daha iyi bir düzeyde oldukları bulunmuştur. Her iki testte de yaşın artması ile testlerden elde edilen puanların da arttığı gözlenmiştir. Ayrıca genel entelektüel düzeyin de test performanslarım etkilediği saptanmıştır. BuIgular, sosyal çevre ve kültürün çocukların bellek performanslarını, üst düzey bilişsel fonksiyonlarını ve entelektüel gelişimlerini etkilediği görüşünü desteklemektedir. Bu sonuçların geliştirilebilmesi için daha geniş örneklemler ve yaş gruplan ile çalışmalar yapılması uygun olacaktır.