Sığırlarda Mycoplasma bovis pnömonilerinde histopatolojik ve immunohistokimyasal bulgular


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RAHŞAN YILMAZ

Danışman: İBRAHİM TACİ CANGÜL

Özet:

Bu çalışmada Bursa ili ve çevresinde yer alan mezbahalarda kesilen sığırlarda Mycoplasma bovis pnömonilerinin prevalansının ortaya konması, etkenin oluşturduğu pnömoninin histopatolojik incelenmesi, etkenin bakteriyolojik ve immunohistokimyasal olarak ortaya konması ve etkene karşı gelişen yangısal yanıtın karakterize edilmesi amaçlanmıştır.Çalışmada mezbahalarda kesilen toplam 1413 sığırın akciğerleri incelenmiş, bunlardan 136'sında (% 9,63) pnömoni bulguları gözlenerek örnek alınmıştır. Yine Patoloji Anabilim Dalı arşivindeki pnömoni bulgulu 10 vaka da çalışmaya dahil edilmiştir. Yapılan mikrobiyolojik ekim ve immunohistokimyasal boyamalar sonrası toplam 39 hayvanda M. bovis pnömoni sebebi olarak ortaya konmuş, böylece bölgemizde pnömoni bulguları gösteren hayvanlarda M. bovis'in prevalansı % 26,71 olarak tespit edilmiştir. İncelenen olgularda M. bovis pozitif hayvanlarda en sık olarak etkilenen akciğer lobunun sağ kranial lobun pars kranialisi (pars cranialis dextra) olduğu saptanmıştır. M. bovis 30 vakada tek etken olarak bulunurken, 8 vakada diğer bakteriyel etkenler de izole edilmiştir. Bir vakada sadece immunohistokimyasal inceleme sonucunda teşhis konmuştur.Pnömoniler eksudat yapısı ve etkilenen kısımlar yönünden incelendiğinde toplamda 7 grupta sınıflandırılmış, en fazla gözlenen pnömoni tiplerinin fibrinopurulent bronkopnömoni (10 hayvan), non-purulent bronkointersitisyel pnömoni (6 hayvan) ve nekrotik-fibrinopurulent bronkopnömoni (6 hayvan) olduğu görülmüştür. M. bovis pnömonili hayvanların 18'inde akciğerlerde nekrotik alanların (11 kazeifikasyon nekrozu ve 7 koagulasyon nekrozu) varlığı gözlenmiştir.Etken 24 hayvanda immunohistokimyasal boyamalar ile ortaya konmuş, etkene en fazla bronş ve bronşiyol epitellerinde (20 hayvan) rastlanmıştır. Yangı hücreleri için yapılan boyamalar M. bovis pnömonilerinde en fazla bulunan yangı hücresinin T lenfosit olduğunu göstermiş ve M. bovis pnömonilerinde hücresel savunmanın rolünü desteklemiştir.