Farklı nişasta içeriğine sahip buzağı başlangıç yemlerine amilaz enzimi ilavesinin buzağılarda gelişim parametreleri üzerine etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUKADDES MERVE EFİL

Danışman: HIDIR GENÇOĞLU

Özet:

Bu araştırmanın amacı; 0-56. günlük buzağılarda, farklı nişasta düzeyine sahip buzağı başlangıç yemlerine amilaz enzimi ilavesinin; yem tüketimi, canlı ağırlık artışı, yemden yararlanma, vücut ölçüleri, klinik ve solunum skoru, dışkı skoru, kan glukoz, beta hidroksi butirik asit (BHBA), NEFA, insülin, büyüme hormonu ve rumen parametreleri üzerine etkilerini araştırmaktır. Bu araştırma Bursa-Yenişehir bölgesinde faaliyet gösteren İtimat Tarım ve Hayvancılık A.Ş.'ne ait buzağı ünitesinde gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla 6 grup oluşturulmuş ve her bir grupta 15 olmak üzere toplam 90 adet siyah alaca dişi buzağı kullanılmıştır. Gruplara sırasıyla; %88 kuru maddede; %23, %28 ve %33 nişasta içeren başlangıç yemleri ile aynı yemlere 1 kg / ton dozunda amilaz enzimi (RumiStar, DSM Animal Nutrition & Health Turkey) ilaveli yemler verilmiştir. Buna göre gruplar buzağı başlangıç yeminin nişasta içeriğine ve enzim içerip içermemesine göre 23E-, 23E+, 28E-, 28E+, 33E- ve 33E+ şeklinde isimlendirilmiştir. Buzağılar doğumdan sonraki ilk 3 gün kolostrum ile beslenmiş, 4. günden itibaren doğum canlı ağırlıklarına göre gruplara dağıtılarak buzağı başlangıç yemi ve suya erişimleri sağlanacak şekilde bireysel kulübelere alınmıştır. Buzağıların canlı ağırlıkları 0., 28. ve 56. günlerde, buzağı başlangıç yemi tüketimleri ve yemden yararlanma oranları ise haftalık hesaplanmıştır. Buzağıların 56. gününde vena jugularisten yaklaşık 10 ml kan numunesi alınarak BHBA, NEFA, insülin, büyüme hormonu ve glukoz değerleri ölçülmüştür. Yine buzağılardan 56. günde alınan rumen sıvısında pH ölçümü yapılmış, rumen uçucu yağ asidi profili ve rumen NH3-N miktarına bakılmıştır. Buzağılarda 0. günden itibaren haftalık olarak klinik, solunum ve dışkı skoruna bakılmış; cidago yüksekliği, göğüs çevresi uzunluğu ve boy uzunluğu ölçülmüştür. Verilerin istatistik analizinde SPSS 20 paket programı kullanılmıştır. Buzağıların 56.güne kadar tükettikleri toplam buzağı başlangıç yemi ortalama 12,2 kg olup gruplar arasında fark bulunamamıştır (P>0,05). Hayvanların günlük canlı ağırlık artışları, yemden yararlanma oranları, kan BHBA, NEFA, insülin ve büyüme hormonu değerleri, haftalık klinik , solunum ve dışkı skoru, cidago yüksekliği, göğüs çevresi uzunluğu ve boy uzunluğu değerleri bakımından gruplar arasında fark bulunmamıştır (P>0,05). Ancak, 8.haftadaki dışkı skoru bakımından 23 E(+) grubunun dışkı skoru, 28E(-) ve 28E(+) grubundan anlamlı şekilde büyük bulunmuştur (P<0,05). 23E+ ile beslenen buzağıların rumen pH değeri, 33E+ ile beslenenlere göre daha yüksek bulunmuştur (P<0,05). Diğer yandan, 23E- ile beslenen buzağıların kan glukoz düzeyleri en düşük (72,9 mg/dL) saptanmış ve 23E+, 28E- ve 33E+ ile beslenenlere göre farklı (P<0,05) bulunmuştur. Bu araştırmanın sonuçları değerlendirildiğinde, 23E+ ile beslenen buzağıların rumen pH'sının daha yüksek olduğu, bunun da buzağının sağlığı ve performansına katkı sağlayacağı sonucu çıkarılabilmektedir.