Nesfatin nöronlarının besin alımını baskılayıcı işlevi üzerine gonadal steroid hormonların etkisinin immünohistokimyasal olarak araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, TIP FAKÜLTESİ, TEMEL TIP BİLİMLERİ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: CEREN OY

Danışman: Semiha Ersoy

Özet:

Gonadal hormonlar, özellikle östrojen, metabolizma ve enerji homeostazında önemli bir rol oynar. Östrojenin besin alımını baskıladığı bilinmektedir. Östrojen hormonları etkilerini reseptörleri üzerinden gösterirler. Östrojen reseptör alfa ve beta (ER-⍺ ve ER-β) hipotalamus da dahil olmak üzere vücut ağırlığı ve besin alımı kontrolüyle ilişkili beyin alanlarında eksprese edilen nükleer reseptörlerdir. Nesfatin- 1 homeostatik besin alımını düzenleyen anoreksijenik bir peptitdir. Beyinde nesfatin- 1 eksprese eden nöronlar etkilerini başlıca hipotalamusta gösterirler. Literatürde nesfatin-1 nöronlarında ER-⍺ ekspresyonunu gösteren bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmada, nesfatin-1'in merkezi anoreksijenik etkilerinin nesfatin-1 nöronlarında eksprese edilen ER-⍺ ve/veya ER-β üzerinden östrojen aracılığıyla direkt olarak gerçekleşip gerçekleşmediğinin ve bu ekspresyonda cinsiyetler arası olası farklılıkların belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, hipotalamik nöronlarda nesfatin-1 ile ER-⍺, ER-β ko-lokalizasyonu, yüzen kesitlerde ikili immünohistokimyasal yöntem kullanılarak araştırılmıştır. Çalışmada erişkin Sprague Dawley türü sıçanlar kullanılmıştır. ER-⍺-ve ER-β pozitif olan ikili işaretlenmiş nesfatin-1 nöronlarının tüm nesfatin-1 nöronları içerisindeki oranı hesaplanmıştır. Arkuat nukleusda ER-⍺ eksprese eden nesfatin-1 nöronlarının oranı dişilerde %29, erkeklerde %40 olarak hesaplanmıştır. Erkek sıçanlarda daha yüksek oranda gözlenen ER-⍺ ekspresyonu, istatistiksel olarak da anlamlı bulunmuştur. Nesfatin-1 nöronlarında ER-⍺ immünoreaktivitesi periventriküler nukleusda dişi ve erkeklerde %27 oranında hesaplanmıştır ve iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Paraventriküler nukleusda ER-β eksprese eden nesfatin-1 nöronlarının oranı ise dişilerde %63 ve erkeklerde %58 olarak hesaplanmıştır ve cinsiyetler arasında istatistiksel değerlendirme sonucunda anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Sonuç olarak bu çalışma ile nesfatin-1 nöronlarında ER-⍺ ve ER-β ekspresyonunun varlığı literatürde ilk defa gösterilmiş olup, bunun östrojenin ER-⍺ veya ER-β aracılığıyla nesfatin-1 nöronlarının aktivitesini etkiliyor olabileceği düşünülmüştür.