Tamoksifen'in ovaryum follikülleri ve notch sinyal yolağı üzerine etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HÜLYA KURNAZ

Danışman: BERRİN ZIK

Özet:

Tamoksifen, seçici östrojen reseptör modülatörlerinden biridir. Günümüzde menapoz öncesi ve sonrası yüksek risk grubunda yer alan kadınlarda meme kanserinin önlenmesinde ve meme kanserli hastaların tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Tamoksifenin menapoz öncesi kadınlarda kullanılması, onların fertilitelerini etkileyebilir. Sunulan tezin I. amacı; tamoksifenin puberta döneminde ovaryum follikül atrezisi ya da proliferasyonu üzerine etkilerini incelemektir. II. amacı; tamoksifenin ovaryum üzerine yapacağı etkilerin mekanizmasında Notch sinyal yolağının önemli bir rolünün olup/ olmadığını belirlemektir. Bu amaçlarla hayvanlar; kontrol grubu (n: 20) , tamoksifenin eritildiği taşıyıcı solüsyonun enjekte edildiği (n: 20) , 0.5mg/fare/gün (n: 20) , 1.5mg/fare/gün (n: 20) tamoksifen enjekte edilen olmak üzere 4 gruba ayrıldı ve 5 gün süre ile subkutan enjeksiyon yapıldı. Deney sonrasında hayvanların ovaryum ağırlığı ve canlı ağırlık kazancı değerlendirildi. Ovaryum kesitlerine genel yapı ve follikül sayımı için; üçlü boyama, apoptozisi belirlemek için; Tunel yöntemi uygulandı. Ayrıca hücre proliferasyonu için; Ki 67, Notch 2 ve Jagget 1 ekspresyonunu belirlemek için; immunohistokimyasal boyama yöntemi uygulandı. Çalışmada, hayvan grupları arasında canlı ağırlık kazancı ve ovaryum ağırlığı bakımından istatistiksel olarak farklılık gözlenmedi. Tamoksifen uygulanan grupların ovaryumunda, primordiyal folliküllerin sayısının kontrol grubuna göre yüksek, antral follikül sayısının ve korpus luteum sayısının ise az olduğu belirlendi. Bununla birlikte tamoksifenin folliküllerde atreziyi arttırdığı, hücre proliferasyon oranını azalttığı gözlendi. Tamoksifenin granuloza hücrelerinde Notch 2 ekspresyonunu arttırdığı; fakat Jagget 1 ekspresyonu üzerine etkili olmadığı belirlendi. Sonuçta uygulanan tamoksifen dozlarının primordiyal follikül havuzunu etkilemediği; fakat follikül gelişimini baskıladığı gözlenmiştir. Ayrıca tamoksifenin folliküller üzerine yaptığı etkilerde Notch sinyal yolağının rolü olabilir.