Filibe'deki camilere yapılan harcamalar (1884-1886)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, İlahiyat, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sami Balkaner

Danışman: Salih Pay

Özet:

Osmanlı arşivlerinin en önemli yazılı kaynakları Şer'iyye Sicilleri'dir. Ancak üzerinde çalışma yaptığımız muhasebe defterleri de büyük önem arzetmektedir. Tez konusu olan Defter; Filibe ahâlisinin hukukî, dinî, iktisadî, ticarî ve sosyal ilişkilerini gösteren yazılı bir belgedir. Osmanlı kurumlarının araştırma yapılarak ortaya konulması, günümüz toplumları için kaçınılmaz bir ihtiyaçtır. Bu çalışma, Filibe'nin iki yıllık bir süre zarfında resmedilmesi ve şehirde o döneme ait Osmanlı kurumlarının envanteri çıkarılarak incelenmesi, camilere yapılan harcamaların ve vakıf malları ile gelirlerinin tespiti gayesiyle yapılmıştır. Çalışma, temel olarak iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Filibe tarihi üzerinde durulmuş, kısaca fetihten önce ve Osmanlı dönemlerinde Filibe şehri ve bu şehirdeki Osmanlı kurumları ele alınmış, şehrin sosyal hayatı tanıtılmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede Müslüman ve gayrimüslim unsurların uyum içinde bir hayat yaşadıkları görülmektedir. İkinci bölümde "Filibe Umûm Masârifât Defteri"nin tanıtımı yapıldıktan sonra Defter'in latinizesi gerçekleştirilmiş, ardından Defter'in analizi ve değerlendirilmesi yapılarak sonuca ulaşılmıştır.