Carl Schmitt'in politik felsefesi açısından modern Türkiye'de güçlü devlet kavramı


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2004

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BÜNYAMİN BEZCİ

Danışman: ALİ YAŞAR SARIBAY

Özet:

Carl Schmitt'in devlet kavrayışının ortaya konması çalışmanın temelini oluşturmaktadır. İlk olarak Cari Schmitt'in devleti "modern devlet" olarak anladığı üzerinde durulmaktadır. Daha sonra ise, devletin politik olan, toplum ve hukuk ile olan ilişkisi ele alınmaktadır. Cari Schmitt'e göre politik olan devlete öncel bir kavram olmasına rağmen, devlet bir kez varolduktan sonra politik olana hakim olmaktadır. Toplumu devletten ayrı bir varlık alanı olarak tasavvur etmeyen Cari Schmitt, devlete toplumun kendi kendini organize ederek ulaşılamayacağını iddia eder. Ona göre devlet, gerektiğinde normatif hukuk kurallarım kendi varoluşundan kaynaklanan meşruiyetine dayanarak aşabilen politik bir birliktir. Cari Schmitt için bu politik birliğin formu, karar zaafiyeti içindeki liberal demokrasi olamaz. Gerçek devlet, karar alma anlamında politik olana hakim olan bir devlet olmalıdır. Güçlü devlet ise, aldığı kararı aym zamanda uygulama kapasitesine de sahip olan devlettir. Son bölümde Schmittyen bir bakış açısıyla modern Türkiye'deki devlet anlayışı sorgulanmıştır. Bu açıdan bakıldığında Türkiye'de modern devlet, ilk olarak Cumhuriyet'le birlikte formuna kavuşmuştur. Türkiye'de politik olanı tekelinde tutan devlet, karar alma zaafiyeti içinde değildir. Fakat topluma hakim olmayı tam olarak başaramayan devlet, kararın gereğim yerine getirmekte soranlar yaşamaktadır. Bununla birlikte Türkiye'de devlet, gerektiğinde politik varoluşunun yarattığı meşruiyetine dayanarak normatif hukuk kurallarının dışına çıkabilecek kadar da güçlüdür. Pratik politik hayatta ise, devlet meşruiyetim son sözü söyleme hakkına sahip olan birilerinin varlığına borçludur