Bir politika aracı olarak su sorunu ve bunun Türkiye`nin Güney komşuları ve İsrail ile olan ilişkilerine etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖZLEM ÖZKÖSEDAĞ

Danışman: İBRAHİM CANBOLAT

Özet:

Su canlıların yaşamı için vazgeçilmez bir doğal kaynaktır, fakatdünyadaki kaynakların sadece %3'ü kullanılabilir niteliktedir. Bu miktardagezegene eşit olarak dağılmamıştır. Ortadoğu gibi su kaynaklarının yetersizolduğu bölgeler ciddi problemlerle karşıkarşıyadırlar. Bölgedeki sukaynakları iklim koşullarındaki değişiklikler, yanlış kullanımlar, endüstriyelgelişmeler, aşırı ve yanlış sulama teknikleri nedeniyle giderek azalmaktainsan yaşamını tehdit eder noktaya gelmektedir. Bu su savaşlarısöylemlerinin çıkmasın ayol açarken, Ürdün, Litani, Nil Nehirleri'nden farklıolarak Fırat ve Dicle havzalarına ilişkin bu tür söylemler gerçekçigörünmemektedir.Suriye ve Irak, Türkiye'nin su zengini olduğunu GAP projesiyleonların haklarını gasp ettiğini iddia etmektedirler. Esasında savaşa nedenolabilecek bir sorunmuş gibi lanse edilen problem gerekli önlemlerinalınması neticesinde halledilebilecek olmanın yanında bölgeye getirilecekbarış içinde ön ayak olabilecek durumdadır. Özellikle Türkiye'nin çözümiçin önerdiği projeler görünürde ekonomik aslen siyasi nedenlerlereddedilirken sorunun devamlılığı sağlanmaktadır. Gelecekteki sukullanımlarını garantilemek isteyen güney komşularımız bölge dışıaktörlerin isteklerine uyarak problemi politika aracı olarak kullanılan birsorun yapay bir sorun haline getirmiştir. Bölge dışı aktörler,bölgeyiistikrarsızlaştırmak istekleri doğrultusunda rahatlıkla yönlendirebilmek veekonomik çıkarlarını gerçekleştirmek için sorunu kullanırken,komşularımızda siyasi ve ekonomik nedenlerle yapay sorunu canlı tutmaktadır. Bölge dışıgüçler sorunu kullanarak bölgeyi kendi içinde parçalayarak güçlenmesiniönlerken,Suriye ve Irak da Türkiye'nin lider olmasını engellemeyiamaçlamaktadırlar.Sorun güney komşularımız ve İsrail ilişkilerimizi olumsuzetkilemektedir. Özellikle 1990'larda İsrail'le gelişen ilişkilerimiz sorurununkarmaşıklaşmasına yol açmaktadır. İsrail ve güney komşularımızlailişkilerimizde amaçlanan denge politikası gerçekleştirilememekte bu dakayıplara sebep olmaktadır. Aslında iyi olmayan ilişkiler su sorununualevlendirmekte bu da tüm tarafların aleyhine olmaktadır.