Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NAGİHAN MEMİŞ
Danışman: AZİZE GÜL EMEL
Özet:Birden fazla ve birbiri ile çelişen amaçlara sahip karar problemlerinin çözümünde klasik tek amaçlı optimizasyon yöntemleri yetersiz kalmaktadır. Böyle bir durumda Çok Amaçlı Karar Verme tekniklerinin kullanımına ihtiyaç duyulmaktadır. Charnes ve Cooper tarafından 1955'te geliştirilen Hedef Programlama, en bilinen Çok Amaçlı Karar Verme yöntemlerinden biridir. Hedef programlama, günümüze kadar birçok alanda yaygın olarak kullanılmıştır. Yöntemin portföy optimizasyonu uygulamalarındaki kullanımın yazında sık rastlanılmamaktadır. Temel portföy optimizasyonunda yatırım alternatifleri arasından yapılacak seçimle belirli getiri seviyesi için riskin en düşük seviyede gerçekleştirilmesi istenir. Söz konusu bu tip temel yaklaşımda tek bir amaç bulunmaktadır. Halbuki, portföy seçim sürecinde karar verici getiri ve risk dışında birçok amaca sahip olabilmektedir. Bu tip karar modellerinin çözümü ise klasik tek amaçlı optimizasyon yöntemleri ile olamamaktadır. Hedef Programlama hem bireysel hem de kurumsal yatırımcılara, onların kişisel amaçlarına yönelik esnek bir yapı sunup birbiri ile çelişen amaçların varlığında dahi uzlaşık bir çözüm sağlayabilmektedir. Bu özelliği ile Hedef Programlama'nın, finans alanında ve özellikle portföy seçim problemlerinin çözümünde kullanılmasının oldukça elverişli olabileceği görülmektedir.Bu çalışmanın amacı; hisse senetlerinin getiri ve risklerinin dışında, hisse senetlerini ihraç eden şirketlerin finansal ve borsa performans göstergelerini de hedefleyen çok amaçlı portföy seçimini gerçekleştirmek ve buna bağlı olarak portföy performansını araştırmaktır. Çalışmanın veri kümesi, Ocak 2010- Aralık 2013 yılları arasında BIST 100 endeksinde yer alan imalat sanayi sektörüne ait hisse senetlerinin aylık kapanış fiyatlarından ve bu hisse senetlerini ihraç eden şirketlerin bağımsız denetimden geçmiş mali tablo verilerinden oluşmaktadır. Oluşturulan modellerde, getiri ve risk amaçlarının yanında şirketlerin kârlılıklarına ve piyasa değerlerine yönelik amaçlar da yer almaktadır. Sermaye Varlıkları Fiyatlama Modeli'nden faydalanılarak oluşturulan bu çok amaçlı optimum portföy seçimi modelleri, Öncelikli Hedef Programlama ile çözülmektedir. Çözümden elde edilen portföylerin dört yıllık performansları ölçülmekte, ölçüm için Treynor Performans Ölçüsü kullanılmaktadır. Elde edilen performans sonuç değerleri BIST 100 endeksinin performansı ile karşılaştırılmaktadır. Bu karşılaştırma ile elde edilen portföylerin piyasanın üzerinde getiri sağladığı gösterilmektedir.