Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Yüksek Öğretim Sistemi: Mevcut Durum, Sorunlar ve Çözüm Önerileri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Öğretim ve Araştırma Enstitüsü , Eğitim Yönetimi ve Planlaması, Kıbrıs (Kktc)

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ekrem Toklucu

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Selahattin Turan

Özet:

Bu araştırmada KKTC yükseköğretim sistemine ilişkin tartışmalar çerçevesinde yükseköğretim sisteminin temel yapısal özelliklerini incelenmiştir. Bu çalışmada; KKTC yükseköğretim sisteminin mevcut durumunu tarihsel süreç içerisinde incelenmiş temel sorunlar, araştırma, eğitim-öğretim, topluma hizmet, uluslararasılaşma, Türkiye Cumhuriyeti ile olan ilişkiler ve Yükseköğretim Planlama, Denetleme, Akreditasyon ve Koordinasyon Kurulu’nun yapısı ve işleyişi başlıkları altında analiz edilmiştir. Araştırma, nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanılmasına olanak sağlayan “karma yöntem” yaklaşımı ile tasarlanmıştır. Böylelikle her iki tür veri, araştırmacının önceliği ve ihtiyacına bağlı olarak ilk önce toplanmıştır. Araştırmanın evreni ise KKTC’deki 20 üniversitede öğrenim gören öğrenciler, aynı üniversitelerde tam zamanlı ya da yarı zamanlı olarak görev yapan  akademisyenler ve bu üniversitelerin idari kadrolarında görev yapan (rektör, rektör yardımcısı, dekan, dekan yardımcısı, mütevelli heyeti üyesi) yöneticileri olmuştur. Örneklem grupları belirlenirken de, amaçlı örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Amaçlı örnekleme, seçkisiz olmayan bir örnekleme yaklaşımı olup çalışmanın amacına bağlı olarak, bilgi açısından zengin durumların seçilerek derinlemesine araştırma yapılmasına olanak

sağlamıştır. Araştırmanın nicel kısmında ise SPSS aracılığı ile yapılan istatistiksel analizler yer almaktadır. Araştırmada değişkenler arasındaki istatistiksel ilişkilerin incelenmesi amacıyla, Bağımsız Örneklem t Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi testleri kullanılmıştır. Gruplar arasındaki farklılıkların hangi grubun lehine olduğunun belirlenmesi için ise post-hoc (LSD) testi yapılmıştır. İstatistiksel analizlerde, verilerin %95 güven aralığındaki (0,05 hata payı) durumları göz önünde bulundurulmuştur. Bu araştırma sonucunda; KKTC üniversitelerinin uluslararası düzeyde daha fazla rekabet gücü elde edilebilmelerinin aslında KKTC’nin bir ülke olarak tanınması ile mümkün olacağı düşünülmektedir. Üniversite yöneticilerinin farklı tecrübeleri ve geçmişlere sahip olmalarına rağmen akademisyenlerle uyum içinde çalışabildikleri belirlenmiştir. Bu durumun avantajlarından daha fazla yararlanmak üzere kurumsal bir tecrübe aktarım sistemi geliştirilmesi önerilmektedir. KKTC’nin yükseköğretim sistemi ve üniversitelerine, dolaylı olarak da hem KKTC hem de Türkiye’ye önemli katkılarının olacağı değerlendirilmektedir. Zira üniversitelerinden memnun olan KKTC öğrencilerinin üniversiteye sadakatleri artmakta ve bu da onları üniversitelerine tavsiye etmeye yönlendirecektir. Ulaşım, barınma ve hayat pahalılığı konusunda sorun yaşayan öğrenciler, üniversite tavsiye düzeyleri düşecek bu üniversitelerin daha çok yeni ve nitelikli öğrenci kazanma olasılığını düşürecektir. Bu doğrultuda benzer bir örneklemle, benzer ölçek ve görüşme soruları kullanılarak yeni araştırmaların yapılmasının önemli bir ihtiyaç olduğunu ortaya koymaktadır.