Türk romanında yükseköğrenim gençliği(1872-1950)


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ALKAN YILMAZ

Danışman: ALEV SİNAR UĞURLU

Özet:

Bu çalışmada; bir toplumun geleceğinde söz sahibi olan yüksek tahsilli gençlerin 1872-1950 yılları arasında yayımlanan Türk romanlarında nasıl ele alındığı incelenmiş, eğitim problemleri ve gençlerin yaşadığı çatışmalar yükseköğrenim düzeyinde işlenmiştir. Giriş bölümünde tezin konusu ve amacı belirtilmiş, çalışma sürecinde takip edilen yol ve yöntemlerden bahsedilmiştir. Tez beş bölümden oluşmaktadır. Tarihî bilgiler ışığında romanların değerlendirilmesini sağlamak için birinci bölümde yükseköğrenimin Türk eğitim tarihindeki yeri hakkında özet bilgi verilmiştir. İkinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci bölümlerde Tanzimatʼtan başlayarak edebî dönemlere göre bir sınıflandırma yapılmıştır. Bu sınıflandırmada amaç; dönemin kültürel yaşamının, sosyal, siyasî ve ekonomik gelişmelerinin gençlerin eğitim hayatına nasıl tesir ettiğini belirlemektir. Her bölüm dört temel başlığa ayrılmıştır. "Yükseköğrenim Öncesi" başlığı altında aile yapılarının gençlerin eğitimi üzerine etkisi; "Yükseköğrenim Dönemi" başlığı ile gençlerin eğitim ve öğretim dönemi; "Gençlerin İdealize Edilen Davranışları" bölümünde yüksek tahsilli gençlerin idealize edilen kişilik yapıları, sosyal ve kültürel tutumları; "Gençlerin Yaşadığı Çatışmalar" bölümünde ise gençlerin maruz kaldığı ekonomik, kültürel, bürokratik, siyasî ve psikolojik çatışmalar ele alınmıştır. Her bölümün alt başlığı genelde aynı sırayı takip etmekle birlikte romanın yazıldığı dönemin özelliklerine göre bazı değişiklikler gösterebilmektedir. Her dönemin romancısı kendi çağının neslini anlatmış ve bu genç nesil vasıtasıyla birtakım idealleri, ideolojileri ve kültürel değerleri yansıtmıştır.