Hanefî kaynaklara göre gâlibiyet ilkesinin fıkhî açıdan değerlendirilmesi ve fürû-i fıkıhtaki yeri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HİLAL ÇAVUŞİSMAİL

Danışman: MEHMET SALİH KUMAŞ

Özet:

Tarih boyunca fakihler, sosyal hayatın değişmesi neticesinde ortaya çıkan problemleri çözüme kavuştururken şer'î nassların yanı sıra bir takım kaidelerden de yararlanmışlarıdır. Fer'î meselelerin istikrası/tümevarımı sonucu ortaya çıkan birçok fıkhî kaide, klasik kaynaklarda dağınık halde bulunan fürûatı bir disiplin altına alarak hukukun amaçlarının anlaşılmasını kolaylaştırmıştır. Bu bakımdan fakihlerin şer'î hükümlerin istinbatında başvurduğu kaidelerin detaylı olarak araştırılması son derece önemlidir. Bu çalışmamız, Hanefî fakihlerin gâlibiyet ilkesi çerçevesinde ele aldığı kaideleri fürû meseleler ışığında incelemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda gâlibiyet ilkesiyle alakası sebebiyle "çok tam hükmündedir", "dörtte bir tam hükmündedir", "zann-ı gâlib hüccettir", "hüküm gâlib-i şayiadır, nâdire değildir" kaideleri ele alınmaktadır. Klasik kaynaklara müracaat ederek bu kaidelerin hangi alanlarda kullanıldığını, uygulama örnekleriyle Hanefî mezhebinin konuya bakış açısı tespit edilmektedir.