Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sevil Çalışkan Eleren
Danışman: UFUK ALKAN
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu çalışmada, teknolojinin ilerlemesi ile üretimleri artan ve kullanımları yaygın hale gelen sentetik organik bileşiklerin (SOB) aklime olmayan aktif çamur kültürünün biyojenik substrat tüketim kinetiği üzerindeki etkileri incelenmiştir. SOB olarak EPA’nın öncelikli organik kirleticiler listesi ve Türkiye’de Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği (76/464/AB)‘nde Tehlikeli atıklar sınıfında yer alan ve birçok endüstriden kaynaklanan, fenol, 2-klorofenol (2-CP), 2,4-diklorofenol (2,4-DCP), 1,2,4-triklorobenzen (1,2,4-TCB), asenaften seçilmiştir. Toksisite ve inhibisyon etkisini belirlemek üzere respirometrik yöntemler kullanılmıştır. Klasik ve aerobik seçicili aktif çamur sistemlerinde, SOB’lerin olası toksik etkilerini azaltmak için işletim parametreleri ve aktif çamur modifikasyonlarının etkileri belirlenmiştir. Bu amaçla, çalışmanın ilk aşamasında çamur yaşları 8 gün olan klasik (KAÇS-1) ve aerobik seçicili aktif çamur sistemi (ASAÇS-1) kurulmuştur. İkinci aşamada, klasik sistemin çamur yaşı 15 gün olarak değiştirilmiş (KAÇS-2) ve toksisiteye tepkisi belirlenmiştir. Üçüncü aşamada ise, aerobik seçici ünitesinin F/M oranı 20 (ASAÇS-2) ve 7 mg KOİ/mg UAKM.gün (ASAÇS-3) olarak değiştirilerek toksisiteye tepkisi belirlenmiştir. Çamur yaşı 8 gün olan klasik ve aerobik seçicili aktif çamur sisteminde EC50 değerleri sırası ile fenol için 416 ve 529 mg/L, 2-CP için 78 ve 236 mg/L, 2,4-DCP için 31 ve 87 mg/L, 1,2,4-TCB için 14 ve 21 mg/L, asenaften için 3 ve 3,74 mg/L olarak bulunmuştur. Çamur yaşı 15 gün olan klasik aktif çamur sisteminde EC50 değerleri sırası ile fenol için, 457mg/L, 2-CP için 116 mg/L, 2,4-DCP için 47 mg/L, 1,2,4-TCB için 17 mg/L, olarak bulunmuştur. Aerobik seçici ünitesinin F/M oranı 20 ve 7 mg KOİ/mg UAKM.gün olarak değiştirilerek elde edilen EC50 değerleri sırası ile fenol için, 579 ve 430 mg/L, 2-CP için 276 ve 115 mg/L, 2,4-DCP için 100 ve 47 mg/L, 1,2,4-TCB için 30 ve 19 mg/L, olarak bulunmuştur. Çalışmanın sonuçları, test bileşiklerinin aerobik seçicili aktif çamur sisteminde klasik aktif çamur sistemine göre daha az toksisiteye neden olduğunu göstermiştir. Çamur yaşına göre, test bileşiklerinin 15 günlük çamur yaşına sahip olan klasik sistemde 8 günlük çamur yaşına sahip olan klasik sisteme göre daha az toksisiteye neden olduğunu göstermiştir. F/M oranlarına göre aerobik seçicili sistemler karşılaştırılırsa 20 mg KOİ/mg UAKM.gün’e sahip olan aerobik seçicilerde toksisiteye dayanıklılığın arttığı, 7 mg KOİ/mg UAKM.gün’e sahip olan aerobik seçicilerde toksisiteye dayanıklılığın azaldığı görülmektedir. Klor sayısı arttıkça bileşiklerin toksik etkisi artmaktadır. Yine aromatik halka sayısı ne kadar fazlaysa toksik etki o kadar fazla olmaktadır. Bileşiklerin toksisitesi karşılaştırıldığında çözünürlüğü yüksek olan bileşiklerin daha az toksik etkiye, düşük olan bileşiklerin daha yüksek toksik etkiye sahip olduğu görülür.