Türk Resminde Deniz Hamamları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BERNA TOY

Danışman: Elvan Topallı

Özet:

Bu tez Evliya Çelebi (1611-1682)'ye göre 17. yüzyılda görülen fakat 19. yüzyılın ilk yarısında İstanbul'un sahil şeridine yayılan deniz hamamlarının Türk resmindeki önemini belirten bir çalışmadır. Deniz kıyısına kurulan iskelelerin ucunda yer alan ahşap deniz hamamları, umumi ve hususi olarak sınıflandırılırken umumi olanlar, kadın ve erkeklere mahsus olarak ikiye ayrılmaktadır. Elde edilen veriler ışığında Salıpazarı, Bakırköy, Bebek, Tarabya, Moda, Fenerbahçe gibi on dört farklı semte göre sınıflandırılan deniz hamamlarına dair pek çok detaylı bilgi edinilmiştir. Bu sayede Türk resmindeki deniz hamamı örnekleri arasında değerlendirmeler ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışma kapsamında ele alınan deniz hamamı resimleri Türk, Batılı ve azınlık ressamlar tarafından resmedilmiştir. Taş baskı, karikatür ve illüstrasyon gibi resim sanatının farklı disiplinlerinde de deniz hamamı eserlerine rastlanmıştır. Araştırma sonucunda yüzlerce eser üzerinden hem dönem içindeki resim beğenisi, hem eserlerin özellikleri ve içerikleri, yazılı kaynaklar, sosyal yaşam etkileri deniz hamamı nizamnamesi ışığında analiz edilmiştir.