Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEFAWDIN BERTA BEDASSA
Danışman: FİGEN ERSOY
Özet:Bitkilerde hastalığa karşı dirençlilik mekanizması henüz çözümlenmemiş bir konudur. Eğer bir bitki belirli bir hastalığa karşı dirençli ise; bitkilerde bulunan R (dirençlilik) proteinleri hastalık yaratan organizmada bulunan Avr (avirulans) proteinini tanır. Bu tanımadan sonra R proteini bir sinyal iletim mekanizması başlatır ve bitkinin aşırı hassas tepki vererek, hidrojen peroksit (H2O2) biriktirmesine ve saldırıya uğrayan hücresinin ani ölümüne sebep olur. Bu mekanizma ile bitki, düşman organizmanın saldırısını durdurur. Arpada Mla6 geni Blumeria graminis f. sp. hordei (Bgh) tarafından oluşturulan külleme hastalığına karşı dirençlilikten sorumlu genlerden birisidir. Bu çalışmada amaç Mla6 (Pallas01 arpa çeşidi) ve AvrMla6 (Bgh95(53/01) izolatı) etkileşiminden, bitki hücresinin ölümüne kadar olan sinyal iletim mekanizmasının anlaşılmasıdır. Bu amaca yönelik SRP72 (Sinyal Tanıma Partikülü 72) geninin arpa homologu, BSMV (Arpa Çizgili Mozaik Virüsü) kullanılarak Virüsle Uyarılan Gen Susturma (VIGS) yöntemi ile susturularak külleme hastalığındaki rolü tespit edilmiştir. SRP72 geninin mRNA düzeyi susturma yapıldıktan sonra kontrol (BSMV: 00) bitkisine göre %57 azaldığı gösterilmiştir. SRP72 geni susturulmuş bitkilerde külleme hastalığına karşı dirençlilik değişimi hifin uzunluğu ve spor verimi incelenerek tespit edilmiştir. SRP72 geni susturulmuş arpa bitkilerinde toplam sporun %83.2'si çimlenirken, kontrol bitkilerinde %20.6'sı çimlenmiştir. Susturma olan bitkilerdeki hifin uzunluk ortalamasının ise kontrol bitkilerine göre iki kat daha uzun olduğu tespit edilmiştir.