Buzağılarda neonatal dönem sağlığını değerlendirmede ilk onbeş günde önemli olan klinik bulguların belirlenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ONUR TOPAL

Danışman: HASAN BATMAZ

Özet:

Bu çalışmada buzağıların ilk 15 gününde günlük klinik parametrelerin izlenerek hastalık oluşmadan önce erken tanı kriteri olup olmadıklarının araştırılması ve hastalık durumlarının pasif transfer yetmezliği ve d-laktik asit bulgularıyla da ilişkilendirilerek gerek bu dönemde ve gerekse sütten kesime kadar olan dönemde ortaya çıkacak sağlık problemleri için ön belirti olup olmadıklarının araştırılması amaçlanmıştır. Ayrıca buzağıların 60. güne kadar sağlık durumları ve canlı ağırlıkları izlenerek, ilk 15 günlük dönemdeki hastalıkların 16-60 günlük dönem üzerindeki etkileri incelenmiştir. Çalışmada 82 adet holştayn buzağı incelenmiştir. Buzağılar her gün sistematik olarak muayene edilerek günlük skorlandırma yapılmıştır. İlk 15 günde buzağıların %64,63'ünde ishal oluşmuştur. Sağlıklı buzağılar ile ishalli buzağılar karşılaştırıldığında dışkının kötü kokulu olması (p<0,01), dışkıdaki kıvam ve renk değişikliği, burun akıntısı olması (p<0,001) ishal olmadan bir gün önce ishalli buzağılarda daha sık gözlenmiştir. Buzağılarda 1. ve 3. gündeki pasif transfer yetmezliği %29,26 oranında saptanmıştır. Ayrıca ilk 15 günde ishal olan buzağıların %32,08'i 16-60 günlük dönemde tekrar ishal olmuşlardır. On altı altmış günlük dönemde immunoglobulin G seviyesi 20 g/L'den yüksek olan buzağılarda hastalık görülme oranı en düşük olmuştur. Her iki dönemde de ishal olan buzağıların canlı ağırlıkları sadece ilk 15 günlük dönemde ishal olan buzağılar ile karşılaştırıldığında 30., 45. ve 60. gündeki ağırlıkları daha düşük bulunmuştur (p<0,05). Sonuç olarak buzağılarda ilk 15 günlük dönemde ishal morbiditesi yüksek olmasına rağmen bu dönem ve sonrasında hiç ölüm gözlenmemesi buzağıların günlük olarak izlenmesinin önemini ortaya koymuş, bu dönemdeki ishalin erken klinik belirleyici bulguları olarak dışkının kötü kokulu olması, dışkıdaki renk ve kıvam değişikliği ön plana çıkmıştır.