Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EBRU ERTARMAN ŞENYİĞİT
Danışman: Kerime Üstünova
Özet:Karşılaştırma, dilbilgisi ve edebiyatla ilgili yapılan çalışmalarda en fazla tercih edilen yollardan biridir. Söz konusu çalışmada edebiyatımızın önde gelen yazarlarından Yaşar Kemal’in eserleri inceleme alanı olarak seçilmiştir. Bu yazarımızın romanları üslûp veya anlatım yönleri yerine dilbilgisel bir açıyla ele alınmıştır. Bu eserlerde özellikle birleşik eylemler üzerinde durularak, ne tür yapıların kullanıldığı saptanmıştır. Bu aşamada toplam yedi farklı birleşik eylem grubu oluşturulmuştur. Bunlar şöyle sıralanabilir: “Ad + Yardımcı Eylem”, “Ad + Eylem”, “Tasvir Eylemi”, “Yarı Tasvirî Eylem”, “Çekimli Eylem + Olmak”, “Çekimli Eylem + Çekimli Eylem”, “Çekimli Eylem + Sözcük / Ek+ Çekimli Eylem”. Bu çalışma ayrıca çeviri incelemesi niteliğine sahiptir. Bunun nedeni olarak yazarın özellikle İngilizceye çevrilmiş eserleri tercih edilerek bir İngilizce- Türkçe karşılaştırma çalışması yapmak hedeflenmiştir. “İnce Memed 1, İnce Memed 2, Ortadirek, Ölmez Otu, Yer Demir Gök Bakır, Binboğalar Efsanesi, Deniz Küstü, Sarı Sıcak” adlı romanların İngilizce çevirileri incelenerek bu eserlerde birleşik eylemlere verilmiş karşılıklar bulunarak bir gruplandırma çalışması yapılmıştır. Bu tarama çalışması sonucunda toplam 11335 birleşik eylem saptanarak bunların edef dilde nasıl karşılandığına bakılmıştır. Sonuç olarak genelde birleşik eylemlere verilen karşılığın %54,6 olduğu ve çevirmenin üslûbundan yada kullandığı çeviri tekniğinden kaynaklandığını düşündüğümüz %45,6 oranında ifadenin de karşılanmadığı görülmüştür. Söz konusu incelemenin analiz bölümünde her bir birleşik eylem grubu için örnekler eserlerden alınmış ve İngilizce karşılıklarıyla sunularak açık bir karşılaştırma yapılmıştır. Karşılığı bulunmayan ifadeler içinse bir yıldızlama sistemi geliştirilmiş ve bu yapıların karşılanmama özelliklerine göre farklı yıldızlar kullanılmıştır. Sonuç bölümünde ifadelerin sayısal değerleri irdelenerek karşılıkları istatistiksel açıdan yorumlanmıştır. Ek bölümünde, bu incelemenin bir karşılaştırma çalışması olması itibariyle hem Türkçe hem de İngilizce sınıflandırılmış eylem listeleri verilerek inceleme daha somut hale getirilmiştir.