Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLSÜM TÜNAYDIN
Danışman: Bilgehan Yılmaz Dikmen
Özet:Bu çalışmada zenginleştirilmiş kafeste yetiştirilen yumurtacı tavuklara LED ve Kompakt Floresan (FLO) ile aydınlatma sağlanarak, aydınlatmanın farklı kafes katlarındaki tavukların performans, yumurta kalite ve bazı refah parametreleri üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada aynı işletmeden elde edilen toplam 800 adet 16 haftalık yaşta Nick Chick beyaz yumurtacı hibrit kullanılmıştır. Yumurtacı hibritlerin günlük sağlam, hasarlı (kırık ve çatlak), kabuksuz ve kirli yumurta sayıları, %5, % 50 ve pik yumurta verimine ulaşma yaşları, tavuk gün, tavuk kümes yumurta verimleri ve ölümler günlük olarak, yumurta kütlesi, yem tüketimi ve yemden yararlanma oranı ise haftalık olarak 45 haftalık yaşa kadar takip edilmiştir. Yumurta dış ve iç kalite özelliklerinin belirlenmesi için 25, 35 ve 45 haftalık yaş dönemlerinde toplam 1200 adet yumurta incelenmiştir. 25 ve 45 haftalık yaş döneminde her bir aydınlatma grubu ve kafes katındaki 400 adet tavuğun vücut tüy skoru, vücut ve ibik yara, ayak tabanı ödem ve ayak pedi dermatiti, gaga durumu, göğüs kemiği deformasyonu, parmak hasarı durumu, gagalama davranışı ve kaçınma mesafesi (KMT) belirlenmiştir. Deneme sonunda toplam 80 adet tavukta bireysel olarak tonik hareketsizlik (TI) süresi ve uyarım sayısı belirlenmiştir. 25, 35 ve 45 haftalık yaş dönemlerinde farklı aydınlatma kaynakları altındaki tavukların aktivitesini belirlemek için kümes toz birikim oranı (TBO I ve TBO II) belirlenmiştir. Çalışmada 45 haftalık yaş döneminde FLO grubunda ışık şiddeti LED grubundakinden 4,41 lüks daha yüksek değerde saptanmıştır (P<0,01). 25 haftalık yaş döneminde FLO grubunda en fazla yumurta kütlesi (P<0,01), kirli yumurta oranı, Tavuk-gün (P<0,01) ve Tavuk–kümes yumurta verimi oranı saptanmıştır (P<0,05). En fazla toz kümes toz birikim oranı (TBO I, II) FLO grubunda 35 ve 45 haftalık yaş döneminde belirlenmiştir (P<0,05). 25 haftalık yaş döneminde FLO grubunda yumurta ağırlığı, kabuk kalınlığı, sarı ağırlığı daha yüksek değerde, yumurta sarısı (P<0,01) daha açık renkte ve kabuk oranı daha az saptanmıştır (P<0,05). 35. haftada FLO grubu daha ideal şekil indeksine sahip ve yumurta ak yüksekliği, Haugh birimi daha yüksek değerde bulunmuştur (P<0,01). 45 haftalık yaş döneminde FLO grubunda kabuk kalınlığı daha kalın bulunmuştur (P<0,01). 25. haftada en kötü ibikte yara ve ayak tabanında ödem, en fazla kaçınma mesafesi (KMT) FLO grubunda saptanırken (P<0,05); 45. haftada vücut tüy skoru, ibikte yara (P<0,01), parmakta hasar değerleri en kötü düzeyde ve agresif davranış (P<0,01) en fazla FLO grubunda saptanmıştır (P<0,05). Denemede II. ve IV. (üst kat) kattaki tavuklar % 5 yumurta verimine daha erken ulaşmıştır (P<0,05). % 50 yumurta verimine ise en erken IV. kattaki tavuklar ulaşmıştır (P<0,01). Denemede farklı kafes katlarının 25. haftada yumurta kütlesi, Tavuk-gün yumurta verimi, Tavuk-kümes yumurta verimi, yemden yararlanma oranı (P<0,01), kirli yumurta oranı, kabuk oranı; 35. haftada yumurta şekil indeksi, yumurta ak yüksekliği (P<0,01), Haugh birimi (P<0,01); 45. haftada yumurta şekil indeksi, sarı ağırlığı, ibikte yara ve ayak pedi dermatiti üzerine etkisi istatistiki olarak önemli bulunmuştur (P<0,05). Denemede farklı kafes katlarının 45. haftada canlı ağırlık (P<0,01), tavukların göğüs, vent bölgeleri tüy skoru değerleri (P<0,01) ile toplam ve ortalama vücut tüy skoru değerleri, tavuklarda ibikte yara ve ayak pedi dermatiti lezyonları üzerine etkisi istatistiki olarak önemli bulunmuştur (P<0,05). Denemede 25. ve 45. haftada farklı kafes katlarının tavuklarda kaçınma mesafeleri üzerine etkisi istatistiki olarak önemli bulunmuştur (P<0,01). Denemede aydınlatma tipi x kafes katı interaksiyonunun 25. Haftada ak ağırlığı, KMT, 35. haftada yumurta ağırlığı (P<0,05), ak yüksekliği, Haugh birimi, Sarı renk indeksi (P<0,01), 45. Haftada kirli yumurta oranı, ayak pedi dermatiti (P<0,05), parmak hasarı üzerine etkisi istatistiki olarak önemli bulunmuştur (P<0,01).