Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Takyettin Karakaya
Danışman: SALİH ÇİFT
Özet:İşârî tefsir, Kur'ân ayetlerinin sûfîler tarafından, mârifet adını verdikleri ve manevi tecrübelere dayandırdıkları bilgiye dayalı olarak yorumlanmasıdır. İşârî tefsirde âyetlerin işaret ettikleri anlamlar sûfînin kalbine doğar ve sûfî bu anlamları kapalı bir üslup ile sembol ve işaretlerle ifade eder. İşârî tefsirin başlangıcı hicri 1. ve 2. yüzyıllara kadar gitmektedir. Nitekim Hasan-ı Basrî (ö. 110/728) ve Ca'fer es-Sâdık (ö. 148/765) Kur'ân âyetlerinin işârî tarzda yorumlanmasının öncüleri kabul edilmektedirler. Fıkıh, Kelâm, Felsefe, Tasavvuf gibi birçok alanda eserler vermiş büyük İslâm âlimi Ebû Hâmid Muhammed el-Gazzâlî'nin (ö. 505/1111) işârî tefsir alanında müstakil bir eseri olmamasına rağmen büyük hacimli külliyatı ayetlere yaptığı işari yorumlarda doludur. Bu sebeple Gazzâlî en önemli işari müfessirlerden biri kabul edilmektedir. Bu çalışma Gazzâlî'nin muhtelif eserlerinde yaptığı işârî yorumları tespit ederek işârî tefsir yöntemini belirmeyi amçlamaktadır. Gazzâlî'nin işârî yorumlamada benimsediği ilkelerin belirlenmesi için evvela Kur'ân anlayışının açıklanması gerekmektedir. Ayrıca tefsir anlayışı ile doğrudan ilgili olarak Gazzâlî'nin te'vil anlayışının da tespit edilmesi gerekmektedir. Bu sebeple bu çalışma üç ana bölüme ayrılmıştır. Gazzâlî'nin Kur'ân Anlayışı, Gazzâlî'de İşârî Tefsir ve Gazzâlî'nin Te'vil Anlayışı. İlk bölümde Gazzâlî'nin Kur'ân'a bakışı ve Kur'ân anlayışı açıklanacaktır. Daha sonra çalışmanın ana fikri yani Gazzâlî'nin işârî tefsir yöntemi ele alınacaktır. Bu bölüm ikiye ayrılarak önce Gazzâlî'nin benimsediği metodun temel dinamikleri incelenecek daha sonra da bazı âyetlere yaptığı işârî yorum örnekleri üzerinde durulacaktır. Çalışmanın üçüncü ve son bölümü, Gazzâlî'nin te'vil yönteminin incelenmesi üzerine olacaktır.