Köyde ve kentte yaşayan 7-8 yaş arası çocukların cinsiyet kalıp yargıları ve cinsiyetlerine bağlı oynadıkları oyun ve oyuncaklar


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Pınar Bağçeli

Danışman: HANDAN ASUDE BAŞAL

Özet:

Bu araştırma; yedi-sekiz yas çocukların cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıp yargıların gelişmesinde köyde veya kentte yasama, cinsiyetin etkisi ve annenin eğitim düzeyi ile kadın ve erkeklere ait kalıp yargıların tanınması bakımından kız ve erkek çocuklar arasındaki farkı araştırma ve köyde ve kentte yasayan kız ve erkek çocukların oyun ve oyuncak tercihlerini saptamak amacıyla düzenlemiştir. Araştırmada, çocukların cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıp yargılarını ölçmek amacıyla “Cinsiyet Kalıp yargı Ölçeği ( Sex Stereotype Measure II )” ile çocukların “oyun ve oyuncak tercihlerini” belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan bir anket formu ile annelerin çocuklarının oyun ve oyuncak tercihleriyle ilgili düşüncelerini öğrenmek amacıyla yine araştırmacı tarafından hazırlanan anket formu kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Bursa ili köy ve kent ilköğretim okullarının birinci ve ikinci sınıflarına devam eden yedi-sekiz yas çocuklarından toplam 200 çocuk oluşturmuştur. Cinsiyet Kalıp yargı Ölçegi’nden elde edilen verileri değerlendirmek amacıyla, Varyans Analizi kullanılmış ve gruplardan anlamlı olanların bulunması için Tukeys- HSD testi uygulanmıştır. Ayrıca köyde ve kentte yasayan çocukların oyun ve oyuncak tercihlerinin ne olduğu belirlemek için frekans ve yüzdeler tablolar halinde gösterilmiş, köy-kent ile kız ve erkek çocuklar arasındaki farklılık Kay-Kare testiyle test edilmiş ve elde edilen sonuçlar yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre; cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıp yargıların, kentte yasayan çocuklarda daha yüksek olduğu, erkek kalıp yargıların, kız ve erkek çocuklar tarafından daha fazla tanındığı saptanmıştır. Ayrıca, çocuklardaki cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıp yargıların, annenin eğitim düzeyinin yükselmesi ile birlikte artış gösterdiği de belirlenmiştir. Köyde yasayan çocukların genellikle dışarıda oynan oyunları tercih ettiği, kentte yasayan çocukların ise evde rahatlıkla oynanabilen oyunları tercih etmekte olduğu belirlenmiştir. Çocukların cinsiyetlerinin ve içinde yasadıkları çevrenin, tercih ettikleri oyuncakları etkilediği görülmüştür.