Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: OKAN ŞENÇELİK
Danışman: CENK AYDIN
Özet:Bu çalışmada, iki yaşlı safkan İngiliz taylarda, kas dokunun etkinliği sonucu, serum laktat dehidrogenaz (LDH), laktik asit (LA), kreatin kinaz (CK) ve sorbitol dehidrogenaz (SDH) parametrelerinde oluşan değişiklikleri, idmanın bir göstergesi olarak kullanarak idman proğramının yeniden düzenlenmesi amaçlandı.Çalışmada, Türkiye Jokey Klübü (TJK) Bursa Osmangazi Hipodromu'nda bulunan 39 adet, iki yaşlı safkan İngiliz ırkı tay kullanıldı. Taylar i) ilk idman ve serum değerleri göz önünde bulundurularak idmanına sürekli müdahale edilen grup (A), ii) ilk idman ve serum değerleri sonucunda idmanına müdahale etmemeğe karar verdiğimiz, sonrasında sadece idman ve serum değerlerinin izlendiği grup (B), iii) idman ve serum değerlerinin sadece izlendiği, idman programına müdahale edilmeyen grup (C) olarak ayrıldı. Taylardan galop, kenter ve sprint çalışmalarını kapsayan idman döneminde 3, yarış döneminde ise 2 olacak şekilde toplam 5 kez kan örneği alındı. Alınan kan örneklerinde LDH, LA, CK ve SDH değerleri otoanalizör ile ölçüldü. Kan alma dönemine paralel olarak, tayların 400 m, 600 m, 800 m, 1000 m ve 1200 m galop koşu skorları ve 1000 m, 1200 m, 1400 m ve 1600 m kum ve çim pist yarış skorları kaydedildi, serum parametreleri ve skorlar arasındaki korelasyonlar değerlendirildi.A, B ve C tay grupları arasında, LDH, LA ve CK değerleri açısından, idman ve yarış dönemlerine ilişkin istatistiksel bir farklılık gözlenmedi. Ancak idmanın 3. döneminde A grubuna ait LDH değerinin 2. dönemden düşük, 5. dönem LDH değerinin 4. dönemden yüksek olduğu gözlendi. B grubuna ait LA düzeyinin, yarış dönemin de son idman dönemine göre istatistiksel önem düzeyinde yüksek olduğu saptandı. A grubuna ait 2. dönem CK değerinin 1. dönemden yüksek olduğu görülürken, 3. dönem CK değerinin ise 2. dönemden düşük olduğu gözlendi.Elde ettiğimiz veriler idmanına müdahale edilen gruba ait tayların genel olarak galop ve yarışlarda daha başarılı olduğu ve idman kökenli ortopedik bozuklukların daha az oluştuğunu göstermiştir. Belirli serum parametrelerine bakarak idman programlarının düzenlenmesinde yeni, pratik bir yaklaşımı ortaya konulabileceği ve harcanan zamanı en aza indirip, maliyetlerin düşürebileceği sonucuna varılmıştır.