Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HAKAN AYDIN
Danışman: ALİ BAYRAM
Özet:Bu çalışmada, yaşlandırılabilir 2024 alüminyum alaşımları ve yaşlandırılamayan 1050 alüminyum alaşımları sürtünme karıştırma kaynağı ile çeşitli kaynak parametreler ile kaynak edilmişlerdir. Esas olarak, sürtünme karıştırma kaynağı ile kaynak edilmiş 2024 alüminyum alaşımlarında kaynak parametrelerinin ve kaynak öncesi ve sonrasında uygulanacak yaşlandırma işlemlerinin etkisi incelenmiştir. İncelemeler kaynak bölgesi iç yapısı, kaynak bölgesi sertlik dağılımları, korozyon öncesi ve korozyon sonrası çekme özellikleri ve kırılma bölgeleri üzerinde yoğunlaşmıştır. 2024 alaşımlarında kaynak öncesindeki temel malzeme özelliklerine baglı olarak, farklı çekme özellikleri ve kırılma bölgeleri ortaya çıkmıstır. Temel malzeme özellikleri açısından yaslandırılannumunelerde genel itibariyle kopmalar ilerleme tarafında kaynak merkezi ve termomekanik olarak etkilenmiş bölge ara kesitinde meydana gelirken, temel malzemeözellikleri açısından yaşlandırma işlemi uygulanmayan alaşımlarda ise kopmalar temel malzeme üzerinde meydana gelmiştir. Kaynak sonrası, kaynak esnasında ortaya çıkan sıcaklıktan dolayı kaynak öncesi ısıl işlem koşuluna bağlı olarak belirgin mukavemet kayıpları ile karşılaşılmıştır. Kaynak sonrası yeniden uygulanan ısıl işlemler sonucunda da kısmi bir iyileşme sağlanmış olsa bile kaynaksız aynı koşuldaki numunelerin çekme özellikleri elde edilememiştir. 1050 alaşımlarında ise mekanik özelliklerde meydana gelen kayıp ve kaynak bölgesi etkilenme derecesi çok daha düşük düzeyde kalmıştır. Bu alaşımlarda, uygun kaynak parametreleri kullanıldığı takdirde kırılmalar temel malzeme bölgesinde meydana gelmiştir; kaynak bölgesinde herhangi bir mekanik kayıp söz konusu olmamıştır. Kaynak sonrasındaki korozyon deneyleri ise atmosfere açık koşullarda ve oda sıcaklığında %3,5'luk NaCl çözeltisi içerisinde statik daldırma şeklinde yapılmıştır. 2024 alaşımları ile karşılaştırma yapılabilmesi için aynı incelemeler, çeşitli kaynak parametreleri ile üretilen yaşlandırılamayan 1050 alüminyum alaşımları içinde tekrarlanmıştır. Uzun korozyon sürelerinde dahi kaynaklı 1050 alaşımlarının mekanik özelliklerinde herhangi bir kayıp meydana gelmezken,kaynaklı 2024 alaşımlarında ise daha kısa korozyon sürelerinde bile önemli sayılabilecek ölçüde mekanik özelliklerinde kayıplar gözlenmiştir.