Hemşire ve ebelerin kişisel olarak eksiklikleri giderme tutumunun etik açısından degerlendirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nevin Utkualp

Özet:

Bu çalışmanın amacı, hemşire ve ebelerin görev ihmalini ve eksik malzemeleri tamamlama davranışlarının tıp etiği açısından değerlendirilmesidir. Araştırmanın evrenini, Bursa il merkezindeki kamu hastanelerinde Kadın Hastalıkları ve Doğum ile ilgili birimlerde (Doğumhane, Klinik, Acil Birimi, Yeni Doğan Yoğun Bakımı) çalışan 330 hemşire ve ebe grubu oluşturmuştur. Araştırmaya 289 ebe ve hemşire katılmıştır. Veriler, demografik özellikler ile çalışma durumuna ilişkin özellikleri içeren veri formu ve 'Ahlaki Duyarlılık Anketi' (ADA) aracılığı ile toplanmıştır. Verilerin analizinde Pearson Ki-Kare ve Fisher Kesin Ki-Kare testleri kullanılmıştır. Katılımcıların %56.8'i sık sık, %24.8'i bazen, % 9.7'si her zaman "sağlık ekibinin herhangi bir üyesi görevini ihmal ettiğinde bu görevi tamamlama tutumunu sergilediğini" ifade etmiştir. Katılımcıların %10.0'ının, hastaların sağlık giderleri karşılanmadığı durumlarda sağlık çalışanlarının kişisel çabalarla sınırlı kaynakları tamamlamaya çalıştıkları belirlenmiştir. Katılımcıların %17.3'ü "kendi cebinden ya da aralarında para toplama", %24.2'si "hastanenin başka bölümlerinden karşılama", %20.2'si "başka hastaların sarf malzemelerinden idare etme" gibi kendince riskli çözümler bulmaktadır. Meslek ahlakı açısından değerlendirildiğinde, katılımcıların başkasının ihmal ettiği görevi tamamlamasının etik açısından haklı çıkarılamayacağı, bu tutumun süreklilik kazanmasının sorunların artmasına neden olacağı sonucuna ulaşılmıştır. Acil durumlar dışında, katılımcıların tamamlama sorumluluğunun etik açısından doğru olmadığı, hatalı uygulamalara neden olacağını düşünülmektedir. Tüm bunlar hastaların olumsuz yönde etkilenmesine neden olacaktır. Hemşire ve ebelerin tutumlarından kaynaklanabilecek sorunların oluşmasını önlemek için hemşire ve ebelere eğitim verilmesi yararlı olabilir. Ayrıca, sağlık ekibi üyelerinin görev tanımlamaları daha iyi yapılmalıdır. Daha önemlisi, sağlık hakkı gereğince sağlık hizmetlerinin toplumdaki her bireyi kapsaması sağlanmalı, hizmetler gereksinime göre sunulmalıdır. Sözü edilen sorunlar ancak bu şekilde tümüyle ortadan kaldırılabilecektir.