Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2004
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gizem Karaca
Danışman: VEDAT PINARLI
Özet:Bu çalışmada, Zn ve Ni içeren otomotiv endüstrisi fosfat banyosu çamurlarının, çimento, çimento firm tozu, uçucu kül ve silika ferro krom (SFC) kullanılarak stabilizasyon solidifikasyon teknolojisiyle bertarafı ve geri kazanılabilirliği araştırılmıştır. Deneysel çalışmalar için farklı oranlarda fosfat çamuru içeren harç ve pasta numuneleri hazırlanmıştır. Harç numunelerinde ağırlıkça %5, %10 ve %15 oranında fosfat çamuru kullanılmış olup pasta numunelerinde bu oran %80'e kadar çıkmıştır. İlk olarak fosfat çamuru ve bağlayıcı materyallerin kimyasal kompozisyonları belirlenmiştir. Tüm harç numuneleri 0,5 su/katı oranına göre hazırlanmıştır. Harç numuneleri, priz süreleri, mukavemet ve geçirimlilik deneylerine tabi tutulmuştur. Harç ve pasta numuneleri için, Toksisite Özellikleri Sızdırma Prosedürü (Toxicity Characteristic Leaching Prosedürü - TCLP) ve Sentetik Yağış Sızdırma Prosedürü (Synthetic Precipitation Leaching Procedure-SPLP) ekstraksiyonlan sonrasında, sızıntı sularındaki Zn ve Ni konsantrasyonları ölçülmüştür. Fosfat çamuru, uçucu kül, fırın tozu ve silika ferro kromun yapılarındaki bileşenlerden ötürü hidratasyon sürecinin geciktirdiği ve bu durumun kısa vadedeki mukavemet sonuçlarına da yansıdığı dikkati çekmiştir. %5 kuru/sulu fosfat çamuru kullanılan harç numunesinde çimento referans numunesiyle eşdeğer mukavemet değerlerinin elde edildiği tespit edilmiştir. Geçirgenlik çalışmaları sonrasında %5 fosfat çamuru kullanılan katılaşmış atık formlarının geçirimsiz olduğu, numune içerisindeki fosfat çamuru oranının artmasıyla yan geçirimsiz malzemelerin elde edildiği görülmüştür. %5 oranında çamur içeren numune haricindeki harç numuneleri depolama sahası ortam şartlarına karşı direnç gösterememiştir. Yapay asit yağmurlarının atık formlarında kayda değer bozunmalara sebep olmadığı ve sızıntı suyuna geçen ağır metal miktarlarının yasal standartları sağladığı tespit edilmiştir. Pasta numunelerinde ise TCLP ve SPLP ekstraksiyonlan sonrasında sızıntı sulanndaki ağır metal konsantrasyonlan sınır değerlerin altında kalmıştır. Fosfat çamurlannın bertarafında Portland çimentosu esaslı stabilizasyon solidifikasyon teknolojisinin başanyla uygulanabildiği ve %5 oranındaki fosfat çamurunun katkı malzemesi olarak kullanılmak suretiyle geri kazanılabildiği sonucuna vanlmıştır.