Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2003
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MURAT YALÇIN
Danışman: FAHRÜNİSA CENGİZ
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Çalışmada, hemorajik şok yaratılan sıçanlarda, merkezi yolla verilen TXA2 ( tromboksan A2 ) anologu olan U-46619'un kardiyovasküler etkileri araştırıldı. Bu etkiler hem serebral yan ventrikül enjeksiyonu sonrası alınan genel merkezi yanıtlar hem de kan basıncı düzenlenmesi ile ilgili olan beyin bölgelerine enjeksiyon sonrası alınan özel yanıtlar açısından incelendi. Ayrıca etkilere aracılık eden, merkezi ve periferik mekanizmalar araştırıldı. Son olarak, değişik beyin bölgelerindeki endojen tromboksan A2 sentezinin hemorajiye bağlı olarak ortaya çıkan kan basıncı düşüklüğündeki rolü incelendi. S. Y.V. ( serebral yan vetrikül ), N.T.S. ( nükleus traktus solitarius ), R.V.L.M. (rostral ventrolateral medulla ) ve P.V.N. 'a ( hipotalamik paraventriküler nükleus ) enjekte edilen 0. 1, 1 ve 2 ug dozunda U 46619 hemorajik şok yaratılan sıçanlarda kan basıncında ani, doz ve zamana bağlı bir artış yarattı. Belirtilen bölgelere 1 ug ve 2ug U 46619 enjeksiyonu sonrası, hemorajik hipotansiyonun tamamen düzeldiği gözlendi. 1 fig ve 2 ug U-46619 sonrası gözlenen kan basıncı artışları sırasıyla, 94 ± 2 mm Hg ve 1 14 ± 4 mm Hg şeklindeydi. Altmış dakikanın sonunda U-46619 enjekte edilen sıçanların kan basınçları kontrol grubuna göre anlamlı olarak yüksek ( p<0.05) bulundu. Bir TXA2 reseptör antagonisti olan SQ 29548 ( 8 ug: S.Y.V. için; 4 ug: N.T.S., R.V.L.M., P.V.N. için ) ile ön tedavi, belirtilen bölgelere enjekte edilen U-46619 ( 1 ug ) sonrası gözlenen kan basıncı artışlarını tamamen bloke etti. Hemoraji, sıçanlarda plazma adrenalin, noradrenalin, vazopressin düzeylerinde ve renin aktivitesinde anlamlı artışlar ( p<0.05 ) yarattı. Hemoraji sonrası belirtilen beyin bölgelerine enjekte edilen U 46619 ( 1 ug ) bu hormonların plazma düzeylerinde ilave olarak anlamlı ( p<0.05 ) artışlara neden oldu. Sıçanlara, al-adrenerjik reseptör antagonisti olan prazosin (0.5 mg/kg; i.v. ), vazopressinin Vı reseptör antagonisti olan [P-mercaptan- P, P-cyclopenta-methylenepropionly1, 0-Me-Tyr2,Arg8]-vasopressin (10 ug/kg; i.v. ) veya angiotensin II reseptör antagonisti olan saralasin ( 250 ug / kg; i.v. ) verilmesi, U 46619 ( 1 ug; S.Y.V., N.T.S., R.V.L.M., P.V.N. ) mikro enjeksiyonu sonrası alınan kan basıncını artırıcı yanıtta, kısmi engelleme oluşturdu.Serebral yan ventrikül enjeksiyonu yapılan sıçanlarda, fiıregrelate ön tedavisinin hemorajiye bağlı kan basıncı düşüklüğünde azalma yarattığı gözlendi. Diğer beyin bölgelerinde de fiıregrelate ön tedavisi yapılan hayvanlarda kan basıncı, kontrol hayvanlarından farklı olarak 2-5 dakika içerisinde hemoraji öncesi değerlere geri döndü. Bulgular, merkezi yolla verilen TXA2 analoğu olan U 46619'un hemorajik hipotansiyonu düzeltebildiğim göstermektedir. Pressor yanıtlar, merkezi TXA2 reseptörlerinin aktivasyonu ile gerçekleşmektedir. Plazmada gözlenen adrenalin, noradrenalin, vazopressin düzeyleri ve renin aktivitesindeki artışlar, U 46619'un kan basıncını artırıcı etkisine aracılık etmektedir. Ayrıca verilerimiz hemoraji sırasında beyinde sentezlenen TXA2'nin hemorajik hipotansiyonda rolü olduğunu düşündürmektedir.