Mikrobiyolojik gübre olarak bacillus subtilis'in buğday bitkisinin verim ve besin elementi alımına etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sencer Öztüfekçi

Danışman: MURAT ALİ TURAN

Özet:

Bu çalışmada Bacillius subtilis Ch-13 bakterisi içeren mikrobiyolojik gübrenin buğday bitkisinin besim elementi alımı ve verim üzerine etkisini belirlemek amacıyla tesadüf blokları deneme desenine göre arazi koşullarında üç tekerrürlü bir deneme yürütülmüştür. Denemede ekmeklik buğday çeşidi olan Pehlivan kullanılmıştır. Bitkilerin vejetasyon süresince, deneme konusu olan azot etkinliği araştırılırken, fosfor noksanlığından etkilenmemesini sağlamak amacıyla temel gübreleme olarak tüm parsellere, triple süper fosfat gübresi (5 kg P da-1) uygulanmıştır. Deneme konusu olan azot dozları N0 (0 kg N da-1 ), N10 (10 kg N da-1), N15 (15 kg N da-1) ve N20 (20 kg N da-1) amonyum nitrat (NH4NO3) gübresi kullanılarak oluşturulmuştur. Denemede mikrobiyolojik gübre dozları (BS0 ve BS1) tohuma bulaştırılarak uygulanmıştır. Deneme sonucunda buğday bitkisinin yaş ağırlıklarının 503,33 kg da-1 (N0BS0) ile 1340,66 kg da-1 (N20BS0) arasında değişmekte olduğu, Bacillus subtilis uygulaması sonucunda bitki yaş ağırlığının % 32,76 oranında (N15) arttığı belirlenmiştir. Verimin 98,54 kg da-1 (N0BS0) ile 472,40 kg da-1 (N20BS0) arasında değiştiği çalışmada, Bacillus subtilis uygulaması sonucunda % 16,24 oranında verim artışının yine N15 azot dozunda gerçekleştiği saptanmıştır. Buğday bitkisinin tane azot içeriklerinin % 14,94 (N0BS0) ile % 18,96 (N15BS1) arasında değiştiği bitki sapının azot içeriklerinin ise % 3,45 (N0BS0) ile % 6,34 (N20BS0) arasında değiştiği belirlenmiştir. Denemede Bacillus subtilis uygulamasının buğday bitkisi sapının azot içerikleri üzerine etkisi (N0: % +8,29 - N10: % -7,70 - N15: % -9,52 - N20 % -39,06) istatistiki açıdan önemli bulunurken taneninin azot içeriğinde belirlenen artışlar ise önemsiz bulunmuştur. Pehlivan çeşidi buğday bitkisinin tane fosfor içeriğine Bacillius subtilis uygulaması etkili olmuştur. Sap fosfor ve tane ve sapının potasyum içerikleri üzerine ise Bacillius subtilis uygulamasının herhangi bir etkisi belirlenememiştir. Mikrobiyolojik bir gübre olarak değerlendirilen Bacillius subtilis Ch-13 buğday bitkisinin verimini ve tanenin azot içeriğini arttırmıştır.