Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ, BİYOLOJİ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: VESİLE EBRU KARAKAŞ
Danışman: Şule Öztürk
Özet:Bu çalışmada Bursa ili, Nilüfer, Osmangazi ve İznik ilçelerinde belirlenen 12 farklı lokalitede epifitik olarak yayılış gösteren Parmelia sulcata Taylor 1836 tallusundaki fotosentetik pigment içerikleri, morfolojik ve anatomik özellikleri incelenerek lokaliteler arası hava kalitesi karşılaştırılmıştır. Ayrıca atmosferik kirleticilerden çok uzak kırsal bir bölge olan Uludağ Kirazlıyayla mevkiinde belirlenen kontrol bölgesinden, likenlerle kaplı Abies sp. dalları transplantasyon yapılarak kirleticilere daha fazla maruz kalan Bursa ilinin merkez ilçesi olan Nilüfer' de bir bölgeye yerleştirilmiştir. Hypogymnia physodes (L.) Nyl. 1896, Pseudevernia furfuracea (L.) Zopf 1903 ve Parmelia sulcata Taylor 1836 liken türleri, üç aylık periyotlarla fotosentetik pigment içeriği ölçülerek bir yıllık pigment değişim oranları ve bölgenin mevsimsel olarak kirleticilere maruz kalma oranı istatiksel olarak tespit edilmiştir. Bu amaçla araziden toplanan liken örneklerinden 20 mg alınarak CaCO3 ile doygun hale getirilmiş asetonla üç kez yıkama işlemi yapılmıştır. Liken ekstratlarının hazırlanmasında ise 10 ml saf DMSO (Dimetilsülfoksit) kullanılmıştır. Spektrofotometrik ölçümler için hazırlanan liken ekstratlarında klorofil a, klorofil b, toplam karotenoit ve klorofil a'nın feofitine dönüşüm oranını belirlemek için Beckman Coulter DU 730 marka spektrofotometrede 665, 649, 480, 435 ve 415 nm dalga boylarında absorbans değerleri kaydedilmiştir. Liken talluslarında klorofil a, klorofil b, toplam karotenoit içerikleri (mg/gr) ile klorofil a / b oranı, toplam karotenoit / toplam klorofil oranı ve OD435 / OD415 oranının lokaliteler arasında farklılık gösterdiği tespit edilmiş ve bu değişimin istatistiksel olarak da (p<0.001) anlamlı olduğu bulunmuştur. Spektrofotmetrik ölçümler ve liken tallusunun anatomik ölçümleri baz alınarak yapılan değerlendirmeler sonucunda liken talluslarının fotosentetik pigment içeriğinin lokaliteler arasında farklı olduğu ve bu değişimin istatistiksel olarak anlamlı olduğu bulunmuştur. Bu sonuçların lokalitelerin hava kirliliği seviyeleriyle ilişkili olduğu belirlenmiştir.