Pinyon tipi kesici takımlar ile imal edilmiş iç dişli çarkların gerilme analizi

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EYLEM ŞENOCAK YILMAZ

Danışman: FATİH KARPAT

Özet:

Pinyon tipi kesici takımlar ile imal edilmiş iç dişli çarkların gerilme analizi isimli tez çalışmasında evolvent iç dişli çarkların matematiksel modellenmesi ve farklı parametrelerin gerilme üzerine etkileri incelenmiştir. Tez çalışmasında sunulan matematiksel model Litvin' in vektör yaklaşımını temel almaktadır. Buna göre önce iç dişli çarkı imal eden pinyon tipi kesici takım matris formda ifade edilmiş daha sonra kesici takım ile iç dişli çark taslağı arasındaki ilişki gözönüne alınarak koordinat dönüşüm matrisi ortaya konmuştur. Diferansiyel geometri ve dişli teorisi kullanılarak iç dişli çarkın matematiksel ifadesine hassas bir şekilde ulaşılmıştır. Elde edilen iç dişli çarka ait denklemler MATLAB programında yazılarak farklı dişli parametrelerine sahip iç dişli çarkların bir dişini oluşturan noktaların geometrik yeri bulunmuştur. Bu noktalara ait programın çıkış dosyaları .asc formatında CATIA tasarım programında okunabilen bir yapıdadır. Tasarlanan dişli çarklar 2 boyutlu olarak ANSYS sonlu elemanlar programına gerilme analizi için gönderilmiştir. Farklı rim kalınlığına, kavrama açısına ve kesici takım uç radyüsüne sahip iç dişli çarklar üzerinde oluşan gerilmeler incelenmiş ve karşılaştırılmıştır. Bu çalışmada sunulan denklemler ve geliştirilen bilgisayar programı ile pinyon tipi kesici takım ile imal edilmiş farklı parametrelere sahip iç dişli çarkların makro geometrisi hassas bir şekilde elde edilmiş ve bu parametrelerin eğilme gerilmesi üzerine etkileri sonlu elemanlar yöntemi ile incelenmiştir. Böylelikle iç dişli çarkların imalattan önce tasarım ve mukavimlik açısından farklı işletme şartları için incelenmesine olanak sağlanmaktadır.