Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Erkan Say
Danışman: HAKAN SAĞIRKAYA
Özet:Bu çalışmanın amacı tekrarlayan tohumlamalara rağmen, gebe kalmayan ve bu nedenle sürüden çıkarılması gereken döl tutmayan (repeat breeder) olarak tanımlanan ineklerde uygulanacak embriyo transferi sonucunda elde edilecek gebelik oranlarının araştırılmasıdır. Ayrıca, taşıyıcı olarak kullanılacak ineklerde korpus luteum kalitesi, embriyo gelişim safhası-kalitesi ve kan progesteron seviyelerinin gebe kalma üzerindeki etkisinin belirlenmesi de hedeflenmiştir. Çalışmada Holstein ırkından yaşları 3-8 arası değişen, rastgele seçilmiş 87 baş inek kullanılmıştır. Döl tutmayan inekler (n=45); en az bir doğum yapmış, seksüel siklusları düzenli olan, genital organlarında klinik bir bozukluk bulunmayan ve anormal bir akıntı göstermeyen, ancak en az üç defa veya daha fazla sayıda suni tohumlama yapılmasına rağmen gebe kalmayan ineklerden seçilmiştir. Kontrol grubunu (n=42) oluşturacak inekler ise, doğum sonrası hiç suni tohumlama işlemine tabi tutulmayan hayvanlardan oluşturulmuştur. Taşıyıcı ineklere transferden 24 gün önce PGF2α uygulaması yapılmıştır. Bu uygulamadan sonra, inekler takibe alınmış ve östrus belirtileri gösteren hayvanlar kayıt altına alınıp taşıyıcı adayı olarak belirlenmiştir. Deneme grubunda transfer yapılan toplam 45 taşıyıcı döl tutmayan inekten 16'sı gebe kalmıştır. Kontrol grubunda ise, 42 taşıyıcı ineğe yapılan embriyo transfer işleminden sonra 21 inek gebe kalmıştır. Yapılan istatistiksel analiz sonucu deneme ve kontrol gruplarında gebelik oranları sırasıyla %35,6 ve %50 olarak belirlenmiştir. İki grup arasında istatistksel fark bulunmuştur (p<0,05). Çalışmada bunun dışında korpus luteum yapısı ile gebe kalma arasındaki ilişki incelenmiş olup, yapılan istatistiksel analizde korpus luteum büyüklüğünün gebe kalma üzerine etkisi olmadığı tespit edilmiştir (p>0,05). Ayrıca embriyo safha ve kaliteleri de değerlendirilmiştir. Buna göre embriyo safha ve kalitesinin gebelik üzerinde önemli bir etkisi olmadığı görülmüştür (p>0,05). Her iki grup içerisinde örneklem gruplar oluşturularak kan progesteron değerlerine bakılmıştır. Kan progesteron seviyesinin de gebelik üzerinde etkisi olmadığı saptanmıştır (p>0,05). Sonuç olarak döl tutmayan inekler için embriyo transferinin bir tedavi yöntemi olarak uygulanabileceği, özellikle yüksek süt verimli ineklerin gebe bırakılmasında kullanılabileceği kanısına varılmıştır. Böylece tercihen üstün özelliklere sahip ineklerin embriyolarının döl tutma problemi yaşayan özellikle yüksek süt verimli ineklere transferi ile bu hayvanların gebe bırakılarak sonraki laktasyondada yüksek süt veriminden yararlanılarak ekonomik fayda sağlanabileceği kanısına varılmıştır. Bunun yanı sıra, taze embriyo transferi için taşıyıcı olarak kullanılacak ineklerde korpus luteum büyüklüğü ile kan progesteron değerinin ve transfer edilen embriyo safha-kalitesinin gebelik oranları üzerinde etkisi olmadığı tespit edilmiştir.