Ali b. el-Medînî'nin İlelü'l-hadîs ve Ma'rifetü'r-ricâl ve't-târîh adlı eserinin hadis ilmi açısından değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET ANGAY

Danışman: Mutlu Gül

Özet:

Bu çalışmada, hicrî üçüncü asır münekkitlerinden Ali b. el-Medînî ve İlelü'l-hadîs ve ma'rifetü'r-ricâl ve't-târîh adlı eseri merkeze alınmıştır. Öncelikle İbnü'l-Medînî'nin hayatı, rıhleleri, hoca ve talebeleri incelenmiştir. Böylece müellifin bağlı bulunduğu ilmî gelenek ve ortam tespit edilmeye çalışılmıştır. Daha sonra günümüze ulaşan en erken tarihli ilel metinlerinden biri olarak kabul edilen İlelü'l-hadîs'in yazma nüshası, râvîleri, neşirleri, mahiyeti, yazım tarihi, tasnif şekli ve son olarak da kendisinden sonra yazılan eserlere kaynaklık boyutu ortaya konulmuştur. İlelü'l-hadîs'in muhteva analizinin yapıldığı son bölümde, ilk olarak kitapta yer alan ricâl ve cerh-ta'dîl bilgileri hem râvî biyografilerinin iç tanzimi hem de muhtevaları açısından incelenmiştir. Daha sonra Ali b. el-Medînî'nin verdiği medâr râvîler listesinden yola çıkarak hadis rivayet tarihine dair bazı yargılarda bulunulmuş ve emsârdaki farklı ilmî gelenek sistemlerine dair mülahazalar aktarılmıştır. Son olarak da, kitapta yoğun olarak işlenen rivayet problemleri ve Ali b. el-Medînî'nin uzmanı olduğu ilelü'l-hadîs meselesi, örnek rivayetler üzerinden detaylandırılmıştır.