Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET ALİ KIZILASLAN
Danışman: Erhan Kuçlu
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Bu metin, uygarlık tarihinde sonu gelmez tartışmalara yol açan temel olgulardan
biri olan eğitim üzerine odaklanmaktadır. Tezin amacı, bu kadim meseleyi felsefi
ve sosyolojik tarihi kontekst içinde ele almak; güncel eğitim problemlerini tespit
etmek ve bu problemlerin aşılabilirliğini tartışmaya açmaktır. Eğitim, hem
geçmişte hem de günümüzde bir fetiş nesnesine dönüşmüş; insanın ancak eğitim
yoluyla “tam” olabileceği düşüncesi, giderek daha fazla kabul görmüştür. Bu
olumlamanın kökenlerini anlamak, eğitimin neden bu denli yüceltilip vazgeçilmez
kılındığını sorgulamak gereklidir. Eğitim kurumunun bu düzeyde
muteberleşmesini sağlayan tarihsel ve sosyolojik dinamiklerin izini sürmek, aynı
zamanda eğitimin kendisinin bir ihtilaf konusu olduğunu fark etmeyi de mümkün
kılar, zira insanın ne olduğu sorusu tarih boyunca sürekli tartışılmışken, insanın
nasıl eğitileceği sorusu da doğası gereği problemli olmuştur. Geleneksel toplumlar
eğitimi ağırlıklı olarak değerlerin ve ahlakın aktarımı olarak görmüştür. Modern
dönemle birlikte ise eğitim, bireyi disipline eden ve sisteme uyumlu hâle getiren
bir araç olarak yeniden tanımlanmıştır. Günümüzde ise bu işlevlerin ötesine
geçilmiş; eğitim, piyasanın hedeflerine hizmet eden ikincil bir faaliyet alanına
indirgenmiştir. Piyasa eğitimi olarak adlandırılan bu dönüşüm, eğitimin günümüz
koşullarında neden bir problem alanı olarak ele alınması gerektiğini açık biçimde
göstermektedir.