Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÖKÇEN GÜVENÇ
Danışman: MURAT YALÇIN
Özet:Bu çalışmada, merkezi yolla uygulanan oreksinin kardiyovasküler etkilerini belirlemek ve oreksinin yaratmış olduğu bu etkilerde merkezi siklooksijenaz (COX), lipooksijnaz (LOX), tromboksan A2 (TXA2), prostaglandin (PG) E, D ve F2α'nın aracılığını göstermek ve oreksinin posterior hipotalamustan (PH) ekstraselüler PG çıkışlarına etkisini ortaya koymak amaçlandı. Çalışmada 107 adet erkek Sprague Dawley ırkı sıçan kullanıldı. Sevofluran anestezisi (% 2–4 / % 100 O2) altında kardiyovasküler parametrelerin takibini yapabilmek amacıyla sol femoral arterlerine heparinli % 0,9 tuzlu su (100 Ü/ml) ile doldurulmuş katater (PE 50) yerleştirildi. Merkezi yolla ilaç enjeksiyonları için ise sıçanların serebral yan ventriküllerine (s.y.v.) 22 G paslanmaz çelik iğneden elde hazırlanmış kılavuz kanül yerleştirildi. Ekstraselüler total PG seviyesini belirlemek amacıyla PH'den mikrodiyaliz çalışması yapıldı. Çalışmada ilk olarak merkezi yolla uygulanan oreksinin, arteriyel kan basıncı ve kalp atım sayısı üzerine etkileri araştırıldı. Oreksin (0,75, 1,5 ve 3 nmol; s.y.v.) doza- ve zamana- bağlı olarak sıçanlarda kan basıncını arttırıcı ve taşikardik yanıtlara neden oldu. Ayrıca oreksin (1,5 nmol; s.y.v.) uygulaması ile PH'de ekstraselüler total PG seviyesinde artış meydana geldi. Oreksinin yaratmış olduğu bu kardiyovasküler etkilerde merkezi COX, LOX, TXA2, PGE, PGD ve PGF2α'nın aracılığını göstermek için seçici olmayan COX inhibitörü ibuprofen (250 ve 375 µg; s.y.v.), seçici olmayan LOX inhibitörü nordihydroguaiaretic asit (NDGA) (250 µg; s.y.v.), TXA2 sentez inhibitörü furegrelate (250 ve 375 µg; s.y.v.), PGE ve PGD'nin reseptör antagonisti AH6809 (5 µg; s.y.v.) veya PGF2α reseptör antagonisti PGF2α dimethyl amine (50 µg; s.y.v.) ön tedavisi, oreksin (1,5 nmol; s.y.v.) tedavisinden 5 dakika önce uygulandı. İbuprofen ve furegrelate doza- ve zamana- bağlı olarak; NDGA, AH6809 ve PGF2α dimethyl amine ise zamana bağlı olarak oreksinin yaratmış olduğu kardiyovasküler etkileri kısmen bloke etti. Sonuç olarak, bulgular merkezi olarak uygulanan oreksinin sıçanlarda, PH'de ekstraselüler total PG seviyesini arttırarak kan basıncını arttırıcı ve taşikardik bir kardiyovasküler yanıta neden olduğunu göstermektedir. Oreksinin oluşturduğu bu kardiyovasküler etkilere merkezi COX-TXA2-PGE, PGD ve PGF2α yolağı ve ayrıca LOX yolağı da kısmen aracılık etmektedir.