Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Aylin Çakı
Danışman: NURCAN ABACI
Özet:Modern öncesi dönemde sıklıkla uygulanan fal çeşitlerinden biri kitap falı idi. Bu fal, okuma yazma bilen her insanın bakabileceği bir fal çeşididir. Kitap falı, herhangi bir konuda veya bir kimse hakkında niyet tutulmasının ardından özellikle Kur'ân-ı Kerîm'den, Divân-ı Hâfız'dan ya da dönemin diğer meşhur kitaplarından herhangi bir sayfa açılması ve göze ilk çarpan satırların tutulan niyet çerçevesinde yorumlanması olarak tarif edilebilir. Bu çalışmada Kefeli Hüseyin'in XVI. yüzyıl sonuna tarihlenen Râznâme adlı eserinde bulunan kitap falları incelenecektir. Bu eser kısaca falnâme olarak adlandırılan fal kitapları türünün bir örneğidir. Ancak kimi fal kitaplarının aksine nasıl fal bakılacağını anlatmaz; bakılan fal hikâyelerinin bir listesini sunar. Raznâme'de bulunan fal hikâyeleri söylem analizi yöntemiyle tarihsel bir bakış açısıyla yorumlanacak, dönemin insanlarının zihniyet dünyası anlamlandırılmaya çalışılacaktır. Raznâme'nin bir eser olarak incelenmesine geçilmeden önce kehanet başlığı altında sayılabilecek diğer fal çeşitleri, batıl inançlar, rüya tabirleri, melhamelerden kısaca bahsedilecektir. Ayrıca, zihniyet dünyası zamanın ruhundan ayrılamayacağı için o dönemin düşünüş biçimlerini şekillendiren siyasi olaylara da değinilecektir.