Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 1997
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Eşref Kurem
Danışman: RECEP YAMANKARADENİZ
Özet:Soğutma sistemlerinin projelendirilmesinde hava soğutucu kanatlı borulu evaporatörlerin toplam kapasitesi ve toplam ısı geçiş katsayılarının belirlenmesi büyük önem arzeder. Evaporator kapasitesi, gerekli olan kapasiteden küçük seçilirse; soğutucu akışkanın buharlaşma sıcaklığı ile soğuk oda sıcaklık farkı olması gerekenden daha fazla olur, istenilen soğukluk elde edilemez, sistemin çalışma süresi artar, buharlaşma sıcaklığı ve basıncı olması gereken değerin altına düşer, evaporator üzerinde aşırı miktarda kar ve buz oluşur, buharlaşma tam olmayacağından kompresör sıvı akışkan emebileceğinden kompresörde vuruntu ve hasar oluşur, kompresör gereğinden fazla enerji tüketir. Evaporator kapasitesi gerekli kapasiteden daha büyük seçilirse; soğutucu akışkanın evaporatörde buharlaşma sıcaklığı ile soğuk oda sıcaklık farkı olması gerekenden daha küçük olacağından doğal hava sirkülasyonunun hızı azalır, istenilen sıcaklıkta soğutma elde edilemez, sistemin kuruluş maliyeti artar. Ülkemizde hava soğutucu kanatlı borulu evaporatörlerin kapasitesine ve toplam ısı geçiş katsayısına etki eden parametrelerin detaylı olarak incelendiği deneysel ve teorik çalışmalar yok denecek kadar az olup, ayrıca bu evaporatörlerin katalogları da deneysel verilerden uzak olarak hazırlanmaktadır. Soğutma sanayiinde bu gibi yanlış uygulamalara yol açmamak için hava soğutucu kanatlı borulu evaporatörlerin kapasitesi ve toplam ısı geçiş katsayılarının gerçeğe yakın olarak belirlenmesi açısından bu evaporatörlerin deneysel ve teorik olarak incelenmesi yapılmıştır. Bu amaçla evaporatörlerin analizi için ortaya atılan önemli korelasyonlar izah edilmiş ve uygulamada yaygın kullanım alanı bulan modellemelere göre deneye tabi tutulan evaporator analiz edilmiştir. Deneysel olarakincelenen evaporator ile teorik olarak yapılan analiz arasında iyi bir uyum görülmüş ve bu nedenle deneysel olarak inceleme fırsatı bulunamayanlar teorik olarak analiz edilmişlerdir. İncelenen parametreler; hava hızı, kanat aralığı, boru çapı, evaporator sıcaklığı, soğutucu akışkanın cinsi ve buz tabakası kalınlığıdır. Evaporatörlerin deneysel ve teorik sonuçlardan elde edilen toplam ısı geçiş katsayıları ile firma kataloglarından bulunan (aynı hava hızı ve aynı hatve için) toplam ısı geçiş katsayıları mukayese edildiğinde katalogda bulunan değer, deneysel ve teorik olarak bulunan değerlerden % 15-40 daha fazla olduğu görülmektedir. Böylece bu çalışmanın soğutma sanayiinde önemli bir eksikliğin giderilmesi, yeni hazırlanacak kataloglarda ve kurulacak tesislerde bu çalışmada ortaya konulacak verilere uyulması ülkemiz soğutma sanayiine katkılar sağlayacağı kanısındayız.