Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Recep Çevik
Danışman: HALİL İBRAHİM ACAR
Özet:Kendi düzenini korumayı amaçlayan her toplum, bir kanun koyucu tarafından vaz edilen cezaların uygulanmasına gereksinim duyar. Beşeri sistemlerde kanun koyucu akıl iken, İslam’ın ortaya koyduğu düzende ise gâriʿdir. Ancak, aklı pasifleştirmeyen İslam, çizdiği sınırlar içinde manevra yapabilmesi için akla alan açmıştır. Bu sayede İslam hukukçuları nasların özünü dikkate alarak güncel meselelere çözümler getirmiş, ilahî hitabın aktifliğini öteden beri diri tutmaya çalışmışlardır. Bu tutum aynı zamanda, işlenen suçlara karşı cezaların tayini noktasındaki yetki karmaşasını da ortadan kaldırmaktadır. İslam ceza hukukunda suç olarak nitelendirilen fiillere karşılık had, ta'zîr ve kısas cezaları öngörülmektedir. Kapsamları ve değerlendirmeleri farklılık arz eden bu cezalar, temelde mağdurun mağduriyetini giderme ve suçlunun ıslah edilmesi prensiplerine dayanmaktadır. Bu bağlamda çalışmamızın ana teması, İslam Hukukundaki diğer konularda olduğu gibi ceza hukukunda da had cezalarının değerlendirilmesinde Hanefî akılcılığının ilk ve en tipik uygulamalarına rastlanılan gemsüleimme es-Serahsî’nin (ö. 483/1090) el-Mebsûṭ adlı eserinin ilgili bölümleridir. Mezkûr eserde ceza hukukuna dair yer verilen açıklamalar, üzerinde durulması gereken bir niteliğe sahiptir.