Metastatik vertebra radyoterapisinde 3b-krt, yart ve vmat planlama yöntemlerinin dozimetrik karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sonay Gedik

Danışman: SİBEL ÇETİNTAŞ

Özet:

Vertebra metastazları, kanser hastalarında sık karşılaşılan ve sağ kalımı etkileyen önemli bir durumdur. Tedavi yöntemleri cerrahi, radyoterapi ya da cerrahi sonrası radyoterapidir. Vertebra metastaz radyoterapisinde, Üç Boyutlu Konformal Radyoterapi (3B-KRT)'nin kullanılması yaygındır ve Yoğunluk Ayarlı Ark Terapi (YART) ve Volümetrik Ark Terapi (VMAT) yöntemleri de kullanılabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, palyatif vertebra radyoterapisinde farklı tedavi planlama yöntemlerinin kullanılmasının sebep olacağı avantaj ve dezavantajları ortaya çıkarmaktır. Bu amaçla Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilimdalı'nda bulunan rando fantom ile çalışılmıştır. Rando fantomun bilgisayarlı tomografi görüntüsü üzerinde, servikal ve lomber vertebralar ayrı ayrı ışınlanacak şekilde; servikal vertebra için bir 3B-KRT, iki VMAT ve üç YART tekniği ile, lomber vertebra için ise üç farklı 3B-KRT ve iki farklı VMAT ve YART tekniği ile tedavi planları hesaplanmıştır. 3B-KRT tekniği ile tedavi planı hesaplamak için Anabilimdalı'nda bulunan CMS XiO Tedavi Sistemi, YART ve VMAT tekniği için ise Monaco Tedavi Planlama Sistemi kullanılmıştır. Çalışmanın tamamlanmasıyla, hazırlanan tedavi planları kritik organ dozları, homojenite ve konformite açısından karşılaştırılmıştır. Kritik organ dozları; servikal vertebra ışınlanmasında tiroid, oral kavite, larenks, karotis, özefagus ve lomber vertebra ışınlanmasında böbrek açısından çok büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada elde edilen verilere göre rando fantomda yer alan kritik organların tamamı QUANTEC'te belirtilen doz limitlerinin altındadır ve kritik organ dozlarının en iyi korunduğu planlar, kullanılan tekniklere göre değişiklik göstermektedir. Servikal vertebra radyoterapisinde homojenite ve konformite indeks değerleri bakımından VMAT ve YART tekniği ile hesaplanan planlamalar 3B-KRT tekniği ile hesaplanana göre üstünlük göstermektedir. Lomber vertebra için hesaplanan tedavi planlamalarında ise homojenite indeks değeri VMAT ve YART tedavi planlarında üstünken, konformite indeks değeri bakımından YART diğer tekniklere göre üstün olduğu sonucuna varılmıştır.