Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fatma Büşra Diler
Danışman: FİGEN ÇETİNKAYA
Özet:Süt, insan sağlığı açısından önemli bir protein kaynağıdır. Süt toksini olarak da bilinen aflatoksin M1, başlıca kontamine süt ve süt ürünlerinin tüketimi ya da karaciğerde AFB1 metabolizması sonucu ortaya çıkan akut ve kronik toksikozların başlıca nedenidir. Mevcut çalışmada Bursa’da tüketime sunulan çiğ ve pastörize süt örneklerinde AFM1 insidensi ve kontaminasyon seviyelerinin belirlenmesi amaçlandı. Haziran-Kasım 2017 tarihleri arasında, her ay 10 çiğ ve 10 pastörize süt olmak üzere toplam 120 örnek, HPLC yöntemi ile incelendi. Analiz sonuçlarında; 60 çiğ süt örneğinin 51’inde (%85) ve 60 pastörize süt örneğinin 37’sinde (%61,7) değişik miktarlarda AFM1 tespit edildi. Aylara göre en yüksek ortalama AFM1 düzeyleri çiğ sütlerde 0,05 g/kg ile Kasım ayında, pastörize sütlerde 0,026 g/kg ile Haziran ayında bulundu. Çiğ ve pastörize süt örneklerinin her biri için aylara göre AFM1 değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmedi. Ayrıca 60 çiğ süt örneğinden 15’inin (%25) ve 60 pastörize süt örneğinden 7’sinin (%11.7), TGK yasal limitini (0,05 g/kg) aşan düzeylerde AFM1 kontaminasyonuna sahip olduğu görüldü. Sonuç olarak; Bursa’da satılan çiğ ve pastörize süt örneklerinin AFM1 içeriği bakımından toplum sağlığına yönelik önemli bir risk oluşturabileceği görüldü. Bu nedenle; yem maddelerinde fungal kontaminasyonunun özellikle uygun depolama koşulları altında azaltılması, yine süt ve süt mamullerinde AFM1 ile yemlerde AFB1 varlığının etkin ve sürdürülebilir denetimlerle kontrolünün sağlanması gerektiği kanaatine varıldı.