Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ, BİYOLOJİ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEDEF ZİYANOK
Danışman: Sibel Taş
Özet:Diyabetes mellitus'ta kan glukoz ve lipit düzeylerindeki artış sonucu oluşan oksidatif stres, diyabete bağlı komplikasyonların gelişmesinde önemli rol oynamaktadır. Olea europaea (zeytin) yaprağı ve Silybum marianum (devedikeni = Meryem ana) ekstratı ve Saksagliptin kan glukozu ve lipit seviyelerini düşürücü ve ayrıca antioksidan özelliklerine bağlı olarak oksidatif stresi azaltabilir. Bu çalışmada, streptozotosin-nikotinamit ile tip 2 diyabet oluşturulmuş sıçanlarda oleuropein, silimarin ve saksagliptinin hipoglisemik, hipolipidemik, oksidan ve antioksidan sistemler üzerine etkisi araştırıldı. Nikotinamitin (45mg/kg) intraperitoneal enjeksiyonundan 15 dk sonra streptozotosin (65mg/kg) enjeksiyonu ile tip 2 diyabet oluşturuldu. Olea europaea ve Silybum marianum ekstraktları (%1) ve saksagliptin (1.5mg/gün) içme suyuna 5 hafta süre ile eklendi. 100 adet Wistar türü erkek sıçanlar rastgele kendi aralarında on gruba ayrıldı; kontrol (K), kontrol + Olea europaea ekstraktı (K + OEE), kontrol + Silybum marianum ekstraktı (K + SME), kontrol + Olea europaea + Silybum marianum ekstraktı (K + OEE + SME), diyabet (D), diyabet + Saksagliptin (D + S), diyabet + Olea europaea ekstraktı (D + OEE), diyabet + Silybum marianum ekstraktı (D + SME), diyabet + Olea eruopea + Silybum marianum ekstraktı (D + OEE + SME), diyabet + Saksagliptin + Olea europaea + Silybum marianum ekstraktı (D + S + OEE + SME).K + OEE grubunda K grubuna göre kan süperoksit dismutaz, glutatyon peroksidaz ve aril esteraz enzim aktivitesinde anlamlı artış, K +SME grubunda K grubuna göre yüksek dansiteli lipoprotein, kan süperoksit dismutaz, glutatyon peroksidaz ve aril esteraz enzim aktivitesinde anlamlı artış, K + OEE + SME grubunda K grubuna göre total kolesterol seviyesinde anlamlı azalma, yüksek dansiteli lipoprotein, kan süperoksit dismutaz, glutatyon peroksidaz, paraoksonaz ve aril esteraz enzim aktivitesinde anlamlı artış saptandı. D + S grubunda D grubuna göre serum total kolesterol, trigliserit, kan glukoz düzeylerinde anlamlı azalma, plazma gastrik inhibitör peptit, glukagon benzeri peptit-1, yüksek dansiteli lipoprotein, serum insülin, kan süperoksit dismutaz, glutatyon peroksidaz ve aril esteraz enzim aktivitesinde anlamlı artış, D + OEE, D + SME, D + OEE + SME ve D + S + OEE + SME gruplarının her birinde D grubuna göre serum total kolesterol, trigliserit, kan glukoz, doku (kalp ve karaciğer) malondialdehit seviyelerinde anlamlı azalma, yüksek dansiteli lipoprotein, serum insülin, kan süperoksit dismutaz, glutatyon peroksidaz ve aril esteraz enzim aktivitesinde anlamlı artış saptandı. Sonuç olarak çalışmamızda, bir dipeptidil peptidaz inhibibitörü olan saksagliptin tedavisiyle birlikte, Olea europaea ve Silybum marianum ekstraktlarının antihiperglisemik, antihiperlipidemik ve antioksidan özelliklerinden dolayı tip 2 diyabette oluşan oksidatif strese karşı koruyucu ve/veya önleyici etkisinin olduğu ve diyabette tedaviye destek amaçlı kullanılmasının yararlı olabileceği sonucuna varıldı.