Bursa organize sanayi bölgelerindeki bazı tekstil firmalarından kaynaklanan co ve nox emisyonlarının aermod ile modellenmesiyle kent atmosferindeki dağılımının araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nuray Zengin

Özet:

Bu çalışmada; Bursa İli'nde organize sanayi bölgelerinde oluşan antropojenik kaynaklı CO ve NOxemisyonlarının hava kalitesine katkısı ve atmosferdeki dağılımlarını belirlemek içine modelleme çalışması yapılmıştır. Çalışma Bursa İli'nde tekstil endüstrisinin yoğun olduğu organize sanayi bölgelerini için alacak şekilde, 30 km x 30 km'lik bir alan pilot bölge olarak seçilmiştir. Bölgedeki noktasal, alansal ve çizgisel kaynakların oluşturduğu CO ve NOx emisyonlarını belirlemek için emisyon envanteri oluşturulmuştur. Endüstri tesislerine ait bilgiler emisyon raporlarından, sanayi tesislerinde doğalgaz tüketim verileri ve taşıtlara ait bilgiler ilgili kurumlardan temin edilmiştir. Bu bilgiler doğrultusunda literatürdeki emisyon faktörleri kullanılarak, CO ve NOx kirletici miktarları ve kaynakların oluşturduğu katkı payları hesaplanmıştır. Hava kalitesi dağılım modeli ile farklı tip kaynakların CO ve NOx kirliliğine katkı payları belirlenmiştir. Çalışmada hava kalitesi dağılım modeli olarak USEPA onaylı AERMOD (American Meteorological Society/Environmental Protecrion Agency) modeli kullanılmıştır. Yapılan modelleme sonuçlarına göre, noktasal, alansal ve çizgisel kaynaklardan oluşan CO ve NOx emisyonlarının atmosferdeki dağılımı, hava kalitesine katkı payı ve bölge üzerindeki etkileri incelenmiş, bölgenin dağılım haritası oluşturulmuştur. Dağılım haritaları, hava kirliliğinin en yoğun olduğu alıcı noktaları ve bölgede oluşan kirliliğe nelerin etkilediğini göstermektedir. Modelleme sonuçları bölgedeki hava kalitesi istasyonu verileri ile karşılaştırılmıştır. Tüm kaynakların oluşturduğu CO ve NOx kirletici emisyonlarının modellemesi sonucunda yıllık ortalama CO konsantrasyonu 82,1 µg/m3, yıllık ortalama NOx konsantrasyonu ise 71,1 µg/m3olarak bulunmuştur. Bölgede oluşan kiretici konsantrasyonların meteorolojik koşullar ve topografik yapının etkisiyle kirleticilerin şehir merkezinde yoğunlaştı ve bölgede yüksek konsantrasyonda NOx kirliliği yaşandığı görülmüştür. Bölgedeki NOx kirliliği sürekli izlenmeli ve gerekli önlemler alınmalıdır.