Tarihi çevrelerde alan yönetiminin sürdürülebilirliği

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gizem Öksüz Kuşçuoğlu

Danışman: MURAT TAŞ

Özet:

Tarihi çevreler aynı toplumdaki insanların ortak geçmişlerini anlatan, tarihi birikimlerini ortaya koyan, sadece üzerinde bulunduğu toplum ve gelecek kuşaklar için değil tüm insanlık için anlam ifade eden zenginliktir. Tarihi çevreleri korumak ve yaşatmak tarihi çevrelerin yönetimi konusunda temel hedef olmasına rağmen korumayla beraber ekonomik ve sosyal gelişimin de sağlanması, toplumun kültürel kimlik değerleri gözünde bulundurularak toplumsal beklentilerinin gelecek kuşak ve insanlık için ön plana çıkarılması, korumada sürdürülebilirlik kavramını ortaya çıkarmıştır. Tarihi çevrelerde alan yönetiminin sürdürülebilirliği, tarihi değerler, toplum ve çevre arasındaki ilişkinin uzun süreli ve sadece günümüz toplumu için değil gelecek kuşak için de yaşamasının sağlanabilmesi bakımından önemlidir. Tarihi çevrelerde alan yönetiminin sürdürülebilirliği için, değerlerin neden korunması gerektiği konusunda toplumsal bilinç oluşturulmalı ve bu bilinç artırılmalıdır. Bu konudaki önemli konulardan biri korumada katılımcı yaklaşımlardır. Sürdürülebilir yönetimde katılımcı yaklaşım ile korumanın amacı, değeri toplumdan soyutlamak değil değeri topluma kazandırıp kültürel ve sosyal yaşamda yer edinmesini, ekonomik ve sosyal gelişmede kültürel miras değerinin katkıda bulunmasını sağlamaktır. Katılımcı yaklaşımlarda tarihi çevrelerde kullanım, ekonomik, kültürel ve sosyal açıdan sürdürülebilir olmalıdır, değerlerin bütünlüğünü olumsuz yönde etkilememeli ve ekonomik kaygılarla kullanım ön plana çıktığında, fiziksel zararın önüne geçilebilmelidir. Yönetimin sürdürülebilirliğinin sağlanması için tarihi çevrelerde uygulanan alan yönetim planlarının, tarihi çevrelerde oluşturduğu sonuçlar ve yarattığı etkiler ölçülmeli, takip edilmeli ve bir sonraki planı etkilemelidir. Bu çalışmanın temel amacı; tarihi çevrelerde, koruma ve yaşatmaya yönelik güncel ve evrensel yaklaşımları yönetimin sürdürülebilirliğinin sağlanması anlamında ele alarak, tarihi çevrelerde alan yönetiminin sürdürülebilirliğinin incelenmesidir. Çalışmada öncelikle tarihi çevreleri koruma ve yaşatma, koruma yönetimi konularında ulusal ve uluslararası yayınlar incelenmiş ve tarihi çevrelerin yönetilmesinin sürdürülebilirliği için öneriler geliştirilmesi hedeflenmiştir.