Proteazın üretimini arttırmak için kimyasal mutagenez (Etidyum bromid, EtBr) ve fiziksel mutagenez (UV) yoluyla bacillus subtilis E6-5'den mutant suş geliştirilmesi ve üretim ortamının optimizasyonu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BÜŞRA ÖZALPAR

Danışman: Elif Demirkan

Özet:

Bu çalışmada fiziksel mutajen ultraviyole (UV) ve kimyasal mutajen etidyum bromid (EtBr) 2'li kombinasyon ile muamele edilen Bacillus subtilis E6-5 suşundan proteaz üreten toplam 200 adet mutant elde edilmiştir. Bu mutantlar içerisinde en büyük zon çapına (25 mm) sahip olan mutant suş seçilerek bu suş Bacillus subtilis ATA38 olarak adlandırılmıştır. Elde edilen mutantın sıvı ortamda enzim üretim kapasitesi test edilmiş ve mutant suş ana suştan 18,2 kat daha fazla enzim üretmiştir. En yüksek enzim üretimi 24. saatte elde edilmiştir. Fiziksel ve besinsel faktörlerin enzim üretimi üzerine etkileri incelenmiştir. Besinsel faktörler için farklı karbon ve azot kaynaklarının, metal iyonlarının etkileri incelenmiştir. En iyi karbon kaynağı olarak Buğday nişastası (525 IU/mL), en iyi azot kaynağı olarak et özütü (850 IU/mL) ve metal iyonu olarak KCl+CaCl2 (548 IU/mL) elde edilirken, fiziksel parametreler içinde en iyi sonuçlar 37°C' de, pH 6.0' da, çalkalama hızı olarak 200 rpm, inokülasyon miktarı %1 ve inokülüm yaşı 18 saat olarak elde edilmiştir. Proteaz üretimini artırmak amacıyla, çalışmada besinsel ve fiziksel koşulların optimize edilmesi ile oluşturulan modifiye ortamda ATA38 mutantı temel besi ortamına göre %171'lik bir artışla enzim üretimi göstermiştir. Ana suş (60 IU/mL) ile kıyaslandığında mutant ATA38 modifiye ortamda (1096 IU/mL) 18,2 kat verim artışı sağlamıştır. Elde edilen mutant suşun endüstriyel ölçekte proteaz üretimi, büyük bir potansiyele sahip olabilir.