Türkiye'de yaşayan Kürtlerin kimlik yönetim stratejileri ve dış grup tarafgirliği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KENAN ALPARSLAN

Danışman: MUHARREM ERSİN KUŞDİL

Özet:

Bu araştırmanın temel amacı; Tajfel ve Turner (1979) tarafından ortaya atılan, Blanz ve arkadaşları (1998) tarafından geliştirilen Kimlik Yönetim Stratejileri kapsamında, düşük statülü grup üyelerinin benlik saygılarını korumak amacıyla sergileyecekleri tepkileri ve bu tepkilerin belirleyicilerini incelemektir. Ayrıca, açık ve örtük ölçümler kullanılarak Dış Grup Tarafgirliği ve stratejiler arasındaki ilişkileri araştırmaktır. Sosyal Kimlik, Sosyal Baskınlık ve Sistemi Meşrulaştırma Kuramlarından türetilen hipotezler, bireysel stratejilerin kullanımını öngörmede hangi yaklaşımın en güçlü olduğunu görmek için test edilmiştir. Veriler Uludağ Üniversitesi'nin çeşitli bölümlerinde okuyan 125 Kürt kökenli öğrenciden toplanmıştır. Katılımcılar, yedi ölçeği ve bir demografik bilgi formunu içeren anket formunu doldurdular. Katılımcılar üstelik örtük tutumları ölçmek için bilgisayara dayalı bir teknik olan Örtük Çağrışım Testi'ni yanıtladılar. Kimlik Yönetim Stratejileri Ölçeği'nden elde edilen verilere uygulanan faktör analizlerinin sonuçları, dört faktörlü bir çözümün orijinal beş faktörlü çözüme göre daha uygun olduğunu göstermiştir. Korelasyon bulguları, stratejilerin meşruluk ve geçirgenlik algılarıyla, etnik ve dini özdeşleşmeyle, açık ve örtük dış grup tarafgirliğiyle, sosyal baskınlık yönelimiyle, politik görüşlerle ve etnik grupla ilgili eylem ve hedeflerle yakından ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Regresyon analizlerinin sonuçları, iç grup özdeşleşme ve iç grup tarafgirliği değişkenlerinden yüksek puan alan ve sistemi meşru algılayan bireylerin rekabet stratejini kullanmayı tercih ettiklerini gösterirken; dış grup tarafgirliği sergileyen ve grup sınırlarını geçirgen algılayan bireylerin hareketlilik stratejilerini kullanmayı tercih ettiklerini göstermiştir. Ayrıca, grubuyla düşük düzeyde özdeşleşen ve dış grup tarafgirliği sergileyen katılımcıların ise sınıflandırma stratejilerini kullanmaya eğilimli oldukları bulunmuştur. Sonuçlar, etnik özdeşleşmenin ve meşruluğun rekabet stratejilerini en güçlü yordayan değişkenler olduğunu ortaya çıkarırken, açık dış grup tarafgirliğinin ve geçirgenliğin hareketlilik stratejilerini en güçlü yordayan değişkenler olduğunu ortaya çıkarmıştır. Sınıflandırma stratejilerini yordamada en etkili değişkenlerin ise etnik özdeşleşme, açık dış grup tarafgirliği ve örtük dış grup tarafgirliği olduğu görülmüştür. Son olarak, sistemin meşru olarak algılanması karşılaştırma stratejilerinin tek belirleyicisi olarak bulunmuştur. Bulgular, ilgili literatüre katkıları açısından tartışılmıştır.