Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 1996
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HÜSEYİN ASLAN
Danışman: MEHMET ÖZGÜR
Özet:Bu araştırma, 1993-1994 dönemi, Ekim ve Mayıs aylan arasında Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Uygulama ve Araştırma Bahçesinde yürütülmüştür. Çalışmada 2 kıvırcık yapraklı salata (Kristia ve Arap Saçı) ve 3 baş salata çeşidi (Calona, Great Lakes ve Salinas) kullanılarak alçak plastik tünellerde ye tiştirilme durumları araştırılmıştır. Salata çeşitlerinin Ekim (2 Ekim 1993) ve Kasım (2 Kasım 1993) aylarında tohumlan ekilerek, yetiştirilen fideleri 2 Kasım 1993 ve 29 Aralık 1993 tarihlerinde açığa ve alçak plastik tünellere dikilmiştir. Aynı tarihlerde tohum ekimleri yapılarak yetiştirilen salata çeşitlerinden, örtü al tında yetiştirilenleri açıkta yetiştirilenlerden daha önce hasat büyüklüğüne gelmiştir. Bu aşamada her iki ortamdaki bitkilerin de hasadı yapılmıştır. Mart ayı sonu ve Mayıs ayı başında alçak plastik tünel ve açıkta yetiştirilen bitkilerin hasat edilmesiyle birlikte baş salatalarda; dış yapraklar alınmadan ve alındıktan sonra ağırlık, yükseklik, çap ölçümleri yapılmış aynca kullanılabilir ve kullanılamaz yaprak sayılan tespit edilmiştir. Kıvırcık salatalarda ise ağırlık, yük seklik ve çap ölçümleri yapılarak kullanılabilir ve kullanılamaz yaprak sayılan belirlenmiştir. Deneme sonucunda kıvırcık yapraklı salata çeşitlerinin her ikisi de, kalite ve kantite açısından, alçak plastik tünelde açıkta yetiştiriciliğe oranla daha iyi sonuçlar vermiştir. Kristia çeşidinin alçak plastik tünelde yetiştirilen bitkilerinde 588.1 g olan ağırlık açıkta yetiştirilenlerde 294.9 g^ düşmüştür. Benzer durum Arap Saçı çeşidinde de görülmektedir. Yüksek pazar fiyatlarını yakalamak açısın dan alçak plastik tünelde yetiştiricilik için tohum ekim zamanı olarak Ekim ayının daha uygun olduğu görülmüştür. Diğer taraftan, ele alınan kriterler açısından alçak plastik tünelde yetiştiricilik için Kristia çeşidinin Arap Saçından daha uygun olduğu belirlenmiştir. Kristia çeşidinde örtü altında yetiştirilen bitkilerde 45568.8 g ile 588. 1 g olan ağırlık Arap Saçında 475.7 g ile 367.9 g arasında değiş miştir. Kıvırcık yapraklı salatalarda olduğu gibi baş salatalarda da alçak plastik tünelde yetiştiriciliğin daha olumlu sonuçlar verdiği görülmüştür. Calona, Great La kes ve Salinas çeşitlerinin hepsi de örtüaltı yetiştiriciliğine uygun bulunurken ağır lık ve diğer kriterler açısından birbirine yakın sonuçlar vermişlerdir. Great Lakes ve Salinas çeşitlerinde Kasım ayında (2 Kasım 1993) ekilen ve örtüaltında yetiştirilen bitkiler Ekim ayında (2 Ekim 1993) ekilenlere oranla daha iyi durumda ol makla beraber, yüksek pazar fiyatlarını yakalamak açısından bir ay daha erken haşatın yapılabildiği Ekim ayı her üç çeşit için de en uygun tohum ekim zamanı olarak görülmektedir.