Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Biyoloji , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2002
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İPEK SAVAŞÇIOĞLU
Danışman: Sezai Türkel
Özet:Bir maya türü olan Saccharomyces cerevisiae 'da SUC2 geni sukrozu ve rafinozu hidroliz eden invertaz enzimini kodlamaktadır. SUC2 geninin işleyişi glikoz baskılanması (repression) ve baskının kaldırılması (derepression) mekanizmasıyla düzenlenmektedir. Büyüme ortamında yüksek miktarda glikoz varlığında nükleozomlar SUC2 promotor bölgesine bağlanırlar. Nükleozomlara ek olarak Miglp, Tuplp, Ssn6p repressor kompleksinin de SUC2 geni promotor bölgesine bağlanması glikoz baskılanması için şarttır. Bu transkripsiyon faktörlerinden ayrı olarak hexokinaz-2p de (Hxk2p) SUC2 geninin glikoz baskılanması için gereklidir. Büyüme ortamında düşük miktarda glikoz bulunduğunda SUC2 genin üzerindeki glikoz baskılanması sonlandırılır ve derepres olur. Bunun için de promotor bölgesindeki nükleozomlar modifiye edilip promotordan ayrılır veya promotor üzerinde yer değiştirirler. Bu işlem için Snf/Swi kompleksi olarak bilinen proteinler gereklidir. Fakat, SUC2 geni transkripsiyonunun aktive edilebilmesi için sadece baskının kaldırılması yeterli değildir. Bazı transkripsiyon faktörleri de SUC2 promotorundan fazla miktarda transkripsiyon yapılması için gereklidir. Bu transkripsiyon faktörlerinden biri Gerip (Glycolysis regulation-1) olarak belirlenmiştir. Gerip, Gcr2p ve Raplp ile birlikte glikolitik genlerin transkripsiyonları için gereklidir. Transkripsiyon faktörü Sgclp'nin de bazı promotorlarda Gerip fonksiyonu için gerekli olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmada Gcr2p, Sgclp ve Raplp'nin SUC2 geni işleyişine etkileri S. cerevisiae' nm gcr2, rapl ve sgcl mutant suşlarında Suc2-lacZ gen füzyonu kullanılarak ve invertaz aktiviteleri ölçülerek analiz edildi. Elde edilen sonuçlar Gcr2p'nin SUC2 transkripsiyonunun yüksek seviyede yapılabilmesi için gerekli olduğunu göstermiştir. Gcr2 mutantı S. cerevisiae susunda Suc2-lacZ gen füzyonunun transkripsiyonunun yaklaşık 50 kat azaldığı gösterildi. Buna ek olarak, invertaz aktivitesinin de ger 2 mutantında büyüme şartlarına da bağlı olarak 10-20 kat azaldığı gösterildi. Fakat invertaz aktivitesinin sgel mutantında sadece iki kat azaldığı ve rapl mutasyonundan etkilenmediği de gösterildi.