Tarihî romanlarımızda Üç Haseki Sultan (Hurrem Sultan, Safiye Sultan, Kösem Sultan)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sibel Arkan

Danışman: MUSTAFA ÜSTÜNOVA

Özet:

Romantizme bağlı olarak doğan milliyetçilik fikri ile edebiyatımızda, köklütarihimiz de konu edilmeye başlamıştır. Özellikle de Tanzimat'tan sonra, Türkleringöçebelikten yerleşik hayata geçişi, Anadolu'ya yerleşmesi, Osmanlı İmparatorluğudönemi çeşitli yönleriyle romanlarda görülür.Dünya edebiyatında ilk örneğini Walter Scott'ın "Waverly" adlı eseriyle verdiğitarihû romanın, bizdeki ilk örneğini de Ahmet Mithat Efendi "Yeniçeriler" adlıromanıyla vermiştir.Osmanlı döneminin işlendiği romanlarda, imparatorluğun parlak dönemleri,zaferleri, denizcilikteki başarıları, önemli şahsiyetleri ve bunlar etrafında yaşananolaylar ele alınmıştır. Bu şahsiyetlerden güzellikleriyle, zekâlarıyla, hırslarıyla,çevirdikleri entrikalarla ve işledikleri cinayetlerle Osmanlı İmparatorluğu'nun kaderinideğiştiren padişah eşleri veya valideleri de yazarların ilgisini çeken konulardanolmuştur.Çalışmamızda tarihe damgasını vuran haseki sultanların hayatını yansıtanromanlar incelenmiştir. Bu incelememizde tarihû romanların edebiyatımızdaki yerini veönemini belirlemek, yazarların romanlarında, tarihi ne şekilde kullandıklarını vegerçeklere bağlılıklarını tespit etmek amaçlanmıştır.Çalışmamızın başında tarih ve edebiyat ilişkisi, tarihû romanın doğuşu, tarihûromanlarda gerçeklik üzerine yapılan tartışmalar üzerinde durulmuştur. Osmanlı sarayteşkilatı ve saray hayatı hakkında da kısaca bilgi verildikten sonra tarihû kaynaklarabağlı kalınarak üç haseki sultanın hayatlarına değinilmiştir. Daha sonra üç haseki sultanıkonu alan romanların vak'a incelemesi yapılmış ve sultanların diğer karakterlerleilişkileri incelenmiştir. Buna bağlı olarak da yazarın roman kahramanına ve o döneminolaylarına bakışı tespit edilmiştir. Son olarak da tarih kaynaklarına bağlı kalınarak,romanlarda tarihû zemini oluşturan olayların, tarihû gerçeklikle uyum içerisinde olupolmadığı tespit edilmiştir.